Farmatsevtika ishini tashkil

176

---

Ю-ВОВ. DORI VOSITALARIGA BO‘LGAN EHTIYOJ
VA TALAB ISTIQBOLINI ANIQLASH
10.1. DORI VOSITALARI ISTE’MOLINI SHAKLLANTIRUVCHI
OMILLAR
Dori vositalari asosida yordam ko‘rsatishning har bir bosqich- 
larida ular ehtiyojining istiqbolini to ‘g‘ri aniqlash, dori vositalari­
ning ratsional ishlatilishini ajralm as sharti hisoblanadi. D ori 
vositalariga b o ‘lgan talabni ilmiy asoslab rejalashtirish, aholi va 
davolash-profilaktika muassasalarini ularga boMgan ehtiyojni toMiq 
qondiribgina emas, balki dori vositalarini sotib olish resurslaridan 
ham tejam kor foydalanishdir.
Dori vositalariga boMgan ehtiyojni aniqlash farm atsevtik 
biznesni tashkillashtirishda eng m uhim hisoblanadi, chunki bir 
tarafdan bu ishlab chiqaruvchiga m aksim al foydani olishga, 
ikkinchi tom ondan aniq iste’m okh in in g ehtiyojni qondirish va 
sogMigMni saqlashga imkon beradi.
10.2. EHTIYOJ, TALAB, ISTE’MOL, TAKLIF TUSHUNCHALARI
Ehtiyoj 
— qondirishni talab qiluvchi biror bir narsaga boMgan 
muhtojlik zarurati.
Ehtiyojlar omillarga qaratilgan boMishi mumkin:
— fiziologik (ovqatga, kiyimga, uy-joylarga);
— ijtimoiy (u yoki bu ijtimoiy guruhga mansub boMish);
— intelektual (bilimga, hissiyotga, erkin fikrga va boshqa).
Insonni sogMom boMishi ta ’minlash zaruriyati — dori vosita­
lari, bogMov m ateriallari, ularga tibbiy yordam ko ‘rsatish va 
parvarish qilishda ishlatiladigan buyum lar hamda boshqa dorixona 
assortimentidagi tovarlam ing mavjudligida o‘z aksini topadi.
Agar talab qondirilm asa odam o ‘zini noqulay, ezilgan va 
hattoki baxtsiz his qiladi va u o ‘z zaruriyatlarini qondirish chorasini 
qidiradi, yoki o ‘z ehtiyojlarini kamaytirishga intiladi.
Ehtiyojlarni qondirish jarayoniga iste’mol qilish deb aytiladi.
177

---

Iste’mol qilish darajasi davolash-profflaktikasi va boshqa muassasa- 
larga dori vositalari ham da tibbiyot tovarlam i haqiqiy sotilgan 
hajmi bilan ta ’riflanadi.
Iste’mol qilish darajasi taklif hajmi bilan ham uzviy bog‘liqdir.