Fargona viloyati Rishton tumani 18 – maktab kimyo fani o’qituvchisi Qodirova Nigoraning “Natriy va kaliyning xossalari va eng muhim birikmalari” mavzusida tayyorlagan dars taqdimoti

FARGONA VILOYATI RISHTON TUMANI 18 – MAKTAB KIMYO FANI O’QITUVCHISI QODIROVA NIGORANING “NATRIY VA KALIYNING XOSSALARI” MAVZUSIDA TAYYORLAGAN DARS TAQDIMOTI

REJA:

• Tabiatda uchrashi
• Olinishi
• Fizik xossalari
• Kimyoviy xossalari
• Ishqoriy metallarning gidroksidlari

TABIATDA UCHRASHI

• Natriy va kaliy tabiatda keng tarqalgan bo'lib, faqat birikmalari shaklida ko'plab tog' jinslari va minerallar tarkibiga kiradi. Natriy xlorid (osh tuzi) ko'l, dengiz va okean suvlarida, ayrim joylarda esa toshtuz shaklida yer ostida 100 m qalinlikkacha bo'lgan qatlamlar tashkil qilgan holda uchraydi.
• Glauber tuzi Na2SO4-10H2O va Chili selitrasi NaNO3 ham natriyning tabiatda ko'p uchraydigan birikmalaridir.
• Silvinit KCl-NaCl, karnallit KCl-MgCl2-6H2O minerallari tarkibiga kaliy ham kiradi va u barcha o'simliklarda uchraydi.
• O'zbekistonda kaliyning tuzlari Qashqadaryo viloyatidagi Tubokat, Surxondaryo viloyatidagi Xo'jaikon konlaridan qazib olinadi
• Tosh tuzi (natriy xlorid) Xo'jaikon, Tubokat, Borsakelmas, Boybichakon, Oqqal'a konlaridan qazib olinadi
• Borsakelmas tosh tuzidan Qo'ng'irotda soda ishlab chiqarilmoqda