Фарғона политехника институти

Қарор қабул қилиш. Ўқувчилар ўқитувчи билан биргаликда режани амалга 
ошириш тўғрисида қарор қабул қилишади. Агар муаммони ҳал этишда турли ечимлар юзага 
чиқса, у ҳолда энг унумли ечим танланади. Ўқитувчи доимо маслаҳатчи сифатида 
қатнашиши керак. 
4. 
Амалга ошириш. Ўқувчилар иш топшириғини тузилган режага мувофиқ 
бажарилади, ўқитувчи эса уларнинг ишини назорат қилиб туради. Ўзлаштириш натижалари 
аниқлик, пухталик, барқарор, юқори сифатлилик каби кўрсаткичларга асосланади. 
5. 
Текшириш. Ўқувчилар бажарган топшириқлари натижаларини (масалан 
сифат кўрсаткичларини) ўзлари текшириб «Баҳолаш варағида қайд қиладилар. Ўқувчилар 
бир-бирларининг ишларини текширишлари мумкин. Ўқитувчи натижаларни «хулосалар» 
варағига ёзиб қўяди. 
6. 
Хулоса чиқариш. Ўқитувчи иш жараёни ва натижаларни таълил қилиб, 
якуний суҳбат ўтказади ва кейинги сафар нималарга эътибор бериш керақлигини айтади. 
Йўналтирувчи матн усулининг моҳияти шундаки, ўқувчилар иложи борича ўзлари 
мустақил ўрганишлари лозим. Шу сабабли дидактик ва машқ материаллари шундай 
тузилиши керакки, улар асосан мустақил ўрганишга қаратиладиган бўлсин. 
Ўқувчиларга бериладиган топшириқлар аниқ белгиланган бўлиши, яъни 
уларни ўқув нуқтаи назаридан унумли бажариш мумкин бўлиши ҳамда ҳажми ва қийинлиги 
жиҳатидан белгиланган ўқув мазмунларига жавоб бериши керак. 
Касб-ҳунар таълимида ўқувчиларнинг мустақил ишлаши ўзлаштиришда юқори 
самара беради, яъни уларда биргаликда мулоқотда бўлиш, режа тузиш, қарор қабул қилиш 
ҳамда ўз ишини текшириш каби қобилиятлар ривожланади. Бундан ташқари, ўқувчилар 
коллежни битиргандан кейин уларнинг иш фаолиятидан кутиладиган натижа шуки, улар ўз 
ишини иқтисодий мезонлар (тежамкорлик) асосида режалаштиришлари ва амалга 
оширишлари керак. 
Масалан, улар тежамли ишлаб чиқариш усулларини қўллаш, материаллардан 
ёки энергиядан тежамли фойдаланиш усулларини билишлари зарур. 
Йўналтирувчи матн усулини ўқув жараёнида қўллаш бўйича ўқув назарий ва 
дидактив тажрибаларга асосланиб қуйидаги хулосаларни бериши мумкин: 

---

70 
 ўрганиш-ўзлаштириш жараёнининг асосини мустақил бажариладиган иш 
ҳаракатлари ташкил қилади. 
 Иш ҳаракатлари ўқувчилар томонидан мустақил равишда режалаштирилиши, 
амалга оширилиши, текширилиши ва баҳоланиши лозим; 
 Иш харакатлари ўзида техника, меънат ҳавфсизлиги, ҳуқуқий, экологик ва 
бошқа масалаларни қамраб олиши керак; 
 Иш ҳаракатлари ўқувчиларнинг билим тажрибасига айланмоғи лозим.