Fardu tarix fakulteti tarix yo’nalishi 1-kurs 21. 133-Guruh talabasi S. Mahmudovning O’zbekiston Tarixi fani uchun taqdimoti

Download 0,74 Mb.

1 2 3 4 5

Bog'liq
Mahmudov S. 21.133 G

Tohiriylar sulolasi

Tohiriylar sulolasini ilk vakili sifatida Roziq ibn Sayqal tilga olinadi. U Xalifa Horun ar-Rashid davrida Seyiston hokini Abdumuhammad Talh ibn Abdulloh xizmatida boʻlgan. Uning 3 oʻgʻli boʻlgani maʼlum, bular: Musʼab, Husayn va Tohir
Sulolaning eng yorqin vakili hisoblanmish Tohir ibn al-Husayn ibn Musʼab ibn Zurayk ibn Asad Al-Huzayi boʻlib u Hirot yaqinidagi Boʻshang qishlogʻida tugʻilgan. U sulolaviy kurash paytida Al-Maʼmunni qoʻllagan va uning taxtga chiqishi bilan saltanatdagi eng obroʻli shaxsga aylangan. Tohir ibn Husayn Morun bilan jangda koʻrsatgan jasorati uchun “Zul yamiyan”-”ikki qoʻlda kurashuvchi” faxriy unvoni olgan

Al-Mamun Xalifalik taxtiga chiqqach bir muddat Marvda qoladi. Tohir ibn al-Husayn esa Bagʻdod va Jazira hokimi boʻladi. 819 yili Bagʻdodga kelgan Xalifa Tohir ibn al-Husayndan xavfsirab uni 821 yili Xuroson va uning tarkibiga kiruvchi Movorunnahr noibi qilib tayinlaydi. Bundan asosiy maqsad Tohir ibn Husaynning taʼsirini kamaytirish edi.
Xurosonda esa Tohir ibn al-Husayn nisbatan Mustaqil boʻlishga harakat qiladi va Xalifalik markazi bilan aloqalarni uza boshlaydi. U hatto Juma xutbasida Xalifa nomini tilga olmaslikni buyuradi. Bu esa ochiqdan ochiq mustaqillika intilishdan dalolat edi. 822 yili u oʻz yotogʻidan oʻlik holda topiladi. Bunda Xalifaning qoʻli bor edi
Noiblikka uning oʻgʻli Talha ibn Tohir tayinlangan uning davrida Movorunnahr shaharlarida Somoniylar xonadoni vakillari taʼsiri kuchaygan. Talha davrida islomlashtirish kuchaygan. Xususan Ustrushona toʻliq egallandi..
Undan keyin Abdulloh ibn Talha davrida siyosiy mustaqillik yanada kuchaygan. Bu davrda Tohiriylar boʻysunivida Xuroson, Movorunnahr, Seyiston, Jurjon, Xorazm, Koʻhiston va Tabariston boʻlgan

Download 0,74 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5