Fardu tarix fakulteti tarix yo’nalishi 1-kurs 21. 133-Guruh talabasi S. Mahmudovning O’zbekiston Tarixi fani uchun taqdimoti

Davlat boshqaruvi

• Davlat boshqaruvida biror jiddiy yangilik haqida manbalarda aytilmagan.
• Abdulloh ibn Tohir davrida bazi bir islohotlar qilingani maʼlum. U turli amaldorlar ustidan qatʼiy nazorat oʻrnatgan, maxfiy josuslar orqali ularning faoliyatini kuzatib borgan. U kuchli va bilimli amaldorlarga talab kuchli ekanligini hisobga olib Aholining deyarli barcha qatlamini bilim va maʼlumot olishiga uringani manbalarda qayd etilgan.
• Uning davrida viloyatlar bir nechta maʼmuriy birliklarga boʻlish va ularni ham oʻz navbatida turli katta-kichik tumanlarga boʻlib boshqarilgan.
• Harbiy islohotlar ham oʻtkazilib, hukmdor hokimiyatini mustahkamlashga urinishgan.
• Chegaralarni mustahkamlash va koʻchmanchilar hujumidan saqlanish maqsadida mudofaa qoʻrgʻonlari barpo etildi.
• Islomlashtirish jarayoni ham Tohiriylarning eng katta xizmatlaridan biri hisoblanadi.

Tohiriylar davrida devon

Tohiriylar davri devonlari haqida deyarli maʼlumot yoʻq. Shunga qaramay ularda Asosiy Devon, Moliya devoni va Devoni Hotam(Qirollik uyi kotibi) singarilar boʻlgani maʼlum. Fors tarixchilar mi fikricha Tohir ibn al-Husaynning eng katta xatosi ushbu devonlarga tajribasi boʻlmagan odamlarni qoʻyganida. Buni Tohir ibn al-Husaynning oʻzi quyidagicha izohlagani aytiladi: “Men bu odamlarni siyosatchilar Mamlakat ishlariga boshqa odamlarning aralishashishga haqqi yoʻq deb oʻylamasligi uchun tayinladim”

• Abdulloh ibn Tohir davrid garchand aholi muammolarini hal qilishga katta eʼtibor qaratilsada, amalda turli lavozimdagilarni tanlashda qoʻpol xatolarha yoʻl qoʻyilgan. Bu ham davlatni zaiflashtirib qoʻyggan

Davlat chegaralari va hududi

Tohiriylar davlati anchayin katta hududni egallagan. Bu davlat tarkibiga Xuroson, Movorunnahr, Xorazm, Seyiston, Jurjon, Koʻhiston singti yirik mulklar kirgan.

Uning hududi arab muarrixlqri tomonidan Xalifalikning sharqiy chegaralari sifatida tilga olinadi.