Fan/modul kodi

O’ zbekiston Markaziy bankining siyosiy mustaqilligi:
1.
Markaziy bank Raisi hukumatning aralashuvisiz tayinlanadi (1ball) . 
2.
Markaziy bank Raisi 5 yilga tayinlanadi (0 ball) . 
3.
Boshqaruv a’ zolari Hukumatning ishtirokisiz tayinlanadi (1ball) . 
4.
Boshqaruv a’ zolarining vakolat muddati belgilanmagan (0ball) . 
5.
Boshqaruvda hukumat vakillari ishtirok etmaydi (1 ball) . 
6.
Pul-kredit sohasida qabul qilingan qarorlarni Hukumat tomonidan 
mahqullanishi qonun hujjatlarida belgilanmagan (1 ball) . 
7.
Markaziy bank to‘ g‘ risidagi qonunda baholar barqarorligini ta'minlash 
majburiyati Markaziy bankka majburiyat sifatida yuklanmagan (0 ball) . 
8.
Markaziy bank va Hukumat o‘ rtasida qarama-qarshilik yuzaga kelganda, 
Markaziy bankning pozitsiyasini kusaytirish imkonini beradigan qonunchilik 
me’ yorlari mavjud emas (0 ball) . 
Jami: 4 ball. 
O'zbekiston Markaziy bankining iqtisodiy mustaqilligi: 
1.
Hukumatning avtomatik tarzda kreditlash jarayoni mavjud emas (1 ball) . 
2.
Hukumatga bozor stavkalarida kredit berish Markaziy bank to‘ g‘ risidagi 
qonunda ko‘ zda tutilmagan (0 ball) . 

---

202 
3.
Hukumatga beriladigan kreditlar ma’ lum muddatga, kredit shartnomasi 
asosidaberiladi (1 ball) . 
4.
Markaziy bank tomonidan hukumatga beriladigan kreditlar bo‘ yicha 
cheklovlar Markaziy bank to‘ g‘ risidagi qonunda ko‘ zda tutilmagan (0) . 
5.
Markaziy bank Hukumat qimmatli qog‘ oz!ari birlamchi bozorining 
ishtirokchisi emas (Markaziy bank to‘ g‘ risidagi qonunning 25-moddasi) (1 ball) 
. 
6.
Markaziy bank o‘ zining foiz stavkalarini mustaqil belgilaydi (Markaziy 
bank to‘ g‘ risidagi qonunning 27-moddasi) (1 ball) . 
7.Markaziy bank tijorat banklari, nobank kredit tashkilotlari faoliyatini nazorat 
qiladi (0 ball) . 
Jami: 4 bali. 
GMT indeksi bo‘ yicha O‘ zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 
mustaqiilik darajasi 8 ballni tashkil qilgan bo‘ lib, bu ko'rsatkich o‘ rta darajadagi 
mustaqillik darajasini anglatadi. 
Bugungi kunda Markaziy bank mustaqilligini baholash har bir mamlakat 
uchun bank tizimining nazorat qilinishida va eng asosiysi malakatda monetar 
siyosatning qay darajada olib borilishini baholashda muhiin o‘ rin tutadi. 
Markaziy bank mustaqilligini baholashda xalqaro bank amaliyo-tida turli xil 
yondashuvlar mavjud. Ulardan so‘ nggilari sifatida “ The New Index for Central 
Bank Independence” reytingli baholash ko‘ rsatkichini keltirish mumkin. Ushbu 
ko‘ rsatkich 0-36 ballgacha oraliqda Markaziy bank mustaqillik darajasini 
aniqlaydi. Bunda asosiy mezon qilib, Markaziy bankning 3 guruh: Monetar siyosat 
mustaqilligi (MSM), Personal mustaqillik (PM) va Moliyaviy mustaqillik (MM) 
ko‘ rsatkichlariga jaratilgan holda ular ham tarkiban balli baholashga asoslanadi. 
A. Monetar siyosat mustaqilligi (MSM)
A1
. Markaziy hankning konservativlik darajasi yoki samarali maqsad va 
vazifalarni o ‘ rnatishdagi mustaqilligi: 
1)
Monetar siyosatning maqsadi faqatgina baholar barqarorligi yoki baholar 
barqarorligi asosiy hisoblanib, u uzoq muddatga moTjallangan monetar siyosatning 

---

203 
vazifasi boTsa 
(3 ball.) 
2)
Monetar siyosatning maqsadi baholar barqarorligi va boshqa aspektlar, 
masalan, moliyaviy barqarorlik, valyuta kursi barqarorligi hamda bank sektori 
barqarorligini ifodalasa 
(2 ball) .
3)
Monetar siyosatning maqsadi baholar barqarorligi va iqtisodiy o'sish hamda 
ish bilan bandlik barqarorligini ifodalasa 
(1 ball) .
4)
Monetar siyosatning maqsadi to‘ g‘ ridan-to‘ g‘ ri iqtisodiy o‘ sish va ish 
bilan bandlik barqarorligini qisman ta'minlasa yoki baholar barqarorligini 
ta'minlashga imkoni yo‘ q boTsa 
(0 ball) .