Falsafa kursi bo'yicha chegara nazorat savollari

FALSAFA KURSI BO'YICHA CHEGARA NAZORAT SAVOLLARI.

1. Falsafa fanining predmeti. Falsafaning fan sifatidagi xususiyatlari (tayanch so'zlar: falsafaning vazifalari, mafkuraviy mohiyati, falsafa maqsadi, haqiqat)

«Фалсафа» сўзи (юнончадан phileo (севаман) ва sophia (донишмандлик), яъни «донишмандликни севиш») ни биринчи марта миллоддан аввалги VI асрнинг иккинчи ярмида Пифагор ишлатган. У фақат худоларгина донишманддирлар, одамлар эса донишмандликка интилиши мумкин, яъни донишмандликка қандай яқинлашиш ҳақида мулоҳаза юритилишлари мумкин деб ҳисоблаганди

қадимги юнон файласуфи Арасту таълимотида, у «барча мавжудотнинг ибтидоси ва сабаблари тўғрисидаги фан» дейилган бўлса, ўрта осиёлик мутафаккир Абу Али Ибн Сино фалсафани «мутлақ борлиқ тўғрисидаги олий фан» деб таърифлаган.

Алоҳида таъкидлаш лозимки, фалсафа фан сифатида миллийликни умуминсонийликка кўтаради. Чунки фалсафа фаннинг қадриятлар даражасида инсонга хизмат қилишининг маънавий асосини беради.

2. Dunyoqarash, uning ijtimoiy-tarixiy tabiati (tayanch so‘zlar: falsafaning mohiyati, dunyoqarashi, fan, falsafaning shakllanishi)

Falsafiy dunyoqarash, mohiyat-mazmuniga ko‗ra, ma‘naviy faoliyat bo‗lgani bois, u borliqqa bo‗lgan ongli, insoniy munosabatning muayyan yo‗nalishlarini vujudga keltirgan. Masalan, kishilarning jamiyatdagi axloqiy munosabatlari - axloqiy dunyoqarashlarida, huquqiy munosabatlari - huquqiy, siyosiy nosabatlari - siyosiy, diniy munosabatlari - diniy, ekologik munosabatlari - ekologik dunyoqarash shakllarida o‗z ifodasini topgan. Buni tizim tarzida izohlaydigan bo‗lsak, quyidagicha ko‗rinish kasb etadi: