Фалсафа қисқача изоҳли луғат

Ижтимоай муҳит
юртлари ташкил қилинмокда. Ижодни фаоллаштиришда ўқув юртларини ислоҳоти катта аҳамият касб этади.
Н. Сайдалиева
ИЖТИМОИЙ МУҲИТ — инсонни ўраб турган ва унинг шаклланиши, яшаши ва фаолияти юз берадиган моддий, маънавий ва ижтимоий шарт-шароит. Бу шароит инсоннинг шаклланишига ҳал қилувчи таъсир ўтказади. И.м. икки турли бўлади.
1. Микромуҳит. Шахснинг шаютланиши ва ҳаёти кечаёт-ган бевосита шарт-шароит микромуҳит ҳисобланади. Унга жамиятдаги оила, ўқув, ме\нат жаноалари сингарилар кира-ди. Шахснинг шаклланиши ва фаолияти мана шу бевосита шароит таъсирида кечади ва кўп жиҳатдан уларнинг йўнали-ши, даражаси ҳамда бошқа сифатлари шу муҳит билан бел-гиланади. Иккинчи томондан, шахс микромуҳитда фаолият олиб борар экан, бу фаолияти туфайли микромуҳит ҳам ўзгариб боради.
Шахс микромуҳитга фаол таъсир кўрсатади. Шахснинг микромуҳитга таъсир даражаси унинг қуввати — акл-закова-ти, эҳтироси ва иродаси билан белгиланади.
1. Макромуқит. Инсон ва у яшаётган микромуҳитдаги ҳаёти ва фаолияти юз берадиган ижтимоий-иқтисодий, моддий ва маънавий тизимлар макромуҳитни ташкил қилади. Микро-муҳит мана шу тизимлар таъсирида шаклланади. Иккинчи томондан микромуҳит фаолияти таъсирида макромуҳит ҳам ўзгаради.
Фалсафа фанида хрзирги қунгача амал қилаётган анъа-нага кўра, ижтимоий муҳитни микро ва макромуҳитга бўлиш жамиятнинг таркибий тизимини ўрганиш учун етарли эмас. Микромуҳит ёки микромуҳитлар, макромуҳит таркибига бе-восита эмас, балки оралиқ тизимлар воситасида бирикади. Масалан, оила, микромуқит сифатида бевосита жамиятга эмас, аввало, маҳалла, халқ, элат, миллат, мамлакат тарки-бига киради ва сўнгра улар жамиятнинг парчасига айланади.
Ижтимоий муҳитни тахлил қилишда қатор фалсафий ти-зимларда, хусусан, марксизмда моддий ва ик,тисодий омил-ларга асосий эътибор қаратиб келинган. Маданий ва маъна-вий _рмилларга етарли ақамият берилмаган.
Ўзбекистон мустақиллиги даврида шаклланаётган фалса-фий тизимда ижтимоий муҳитда моддий омилларнинг аҳами-яти инкор этилмаган ҳолда маънавий салоҳиятга катта ўрин ажратилмоқда.