“Fakultetlararo umum texnika fanlari” kafedrasi Дунё маълумотлари

АСОСИЙ ВА БАРТАРАФ ЭТИЛИШИ МУМКИН БЎЛГАН САБАБЛАР:
Асбест;
Кимёвий канцероген моддалар;
Радиактив материалларнинг ионланган нурланиши, родон, ультрофиолет нурланиш;
кремний ва бошқа концероген чанги;
чекувчи билан бир хонада ишлаш (пассив чекиш);
Дизель, двигателлари ва қувватлаш ускуналари ишлаш жараёнида чиқадиган газлар.
АСОСИЙ ВА БАРТАРАФ ЭТИЛИШИ МУМКИН БЎЛГАН САБАБЛАР:
шовқин;
жароҳат олиш даражаси юқори бўлган меҳнат шароити;
кимёвий моддалар: натрийдисульфат, нитроглицерин, қўрғошин, кобальт ва ёниш жараёнида хосил бўладиган газлар ва бирикмалар (металл қуйи, автотранспорт харакатини тартибга солиш);
корхона ёки компанияда меҳнат ва гигиена сохасидаги аниқ сиёсатнинг йўқлиги,
ходимлар ўртасида меҳнат ва гигиена сохасида хамкорлик қилиш механизми ташкил этилмаганлиги,
меҳнат ва гигиена тадбирларини бажариш тизими йўқлиги;
муаммони фахмлаш даражада малакага эга эмаслик,

Меҳнат жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси таърифи

• - Меҳнат жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси (кейинги ўринларда "меҳнат жойидаги бахтсиз ҳодиса суғуртаси" деб юритилади) деб меҳнат жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртасини таклиф этадиган суғурта компанияси томонидан иш жойида бахтсиз ҳодисадан жабр кўрган ишчиларга тез ва адолатли равишда товон тўланадиган ижтимоий суғурта турига айтилади ва бу суғурта ва бу суғуртанинг мақсади меҳнат фаолиятини бажариш жараёнида бахтсиз ҳодисадан жабр кўрган ишчиларни реабилитация қилиш ва уларнинг жамиятга қайтишига кўмаклашишга қаратилган суғурта имкониятларини белгилаш ва бошқариш, шунингдек, бахтсиз ҳодисаларни олдини олиш ва ишчилар ижтимоий муҳофазасига қаратилган лойиҳаларни амалга оширишдан иборат. ("Меҳнат жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси тўғрисида"ги Қонуннинг 1-моддаси).

Агар бирор компания ишчисига нисбатан "Иш жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси тўғрисида"ги Қонунга амал қилмаса, аммо "Давлат ходимларига товон тўлаш тўғрисида"ги Қонун ва ҳоказо бошқа қонунларга кўра у ишчи бахтсиз ҳодиса учун товон дастури доирасида товон олишга ҳақли бўлса ва у бахтсиз ҳодисадан жабр кўрган бўлса, бу ҳолатда, у ишчи "Давлат ходимларига товон тўлаш тўғрисида"ги Қонун, "Ҳарбийлар учун пенсия тўғрисида"ги Қонун, "Денгизчилар тўғрисида"ги Қонун, "Балиқчилик кемалари ва уларнинг экипаж аъзолари учун бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси тўғрисида"ги Қонун ёки "Хусусий мактаб ўқитувчилари ва ходимлари учун пенсия тўғрисида"ги Қонунга мувофиқ кўрилган зарур учун товон олишга ҳақлидир.

• Агар бирор компания ишчисига нисбатан "Иш жойидаги бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси тўғрисида"ги Қонунга амал қилмаса, аммо "Давлат ходимларига товон тўлаш тўғрисида"ги Қонун ва ҳоказо бошқа қонунларга кўра у ишчи бахтсиз ҳодиса учун товон дастури доирасида товон олишга ҳақли бўлса ва у бахтсиз ҳодисадан жабр кўрган бўлса, бу ҳолатда, у ишчи "Давлат ходимларига товон тўлаш тўғрисида"ги Қонун, "Ҳарбийлар учун пенсия тўғрисида"ги Қонун, "Денгизчилар тўғрисида"ги Қонун, "Балиқчилик кемалари ва уларнинг экипаж аъзолари учун бахтсиз ҳодиса учун товон суғуртаси тўғрисида"ги Қонун ёки "Хусусий мактаб ўқитувчилари ва ходимлари учун пенсия тўғрисида"ги Қонунга мувофиқ кўрилган зарур учун товон олишга ҳақлидир.