Режа : Захарланиш ва уни келтириб чиқарадиган сабаблар

8- Мавзу: Захарланган ҳайвонлар маҳсулотларини ветеринария санитария экспертизаси


Режа :

1. 
   Захарланиш ва уни келтириб чиқарадиган сабаблар
   
2. 
   Захарланган ҳайвонларга сўйишдан олди ва кейин диагноз қўйиш ва текшириш усуллари
   
3. 
   Захарланган ҳайвонлардан олинадиган маҳсулотларни санитария жихатидан баҳолаш
   
4. 
   Радиоктив моддалар билан зарарланган ҳайвонлар маҳсулотларини санитария жихатидан баҳолаш.
   

Қишлоқ хўжалик молларининг захарланиши – кўпчилик ҳолатларда азотли, калийли фосфор органик бирикмаларни озиқа ва сув билан бирга истеъмол қилишидан ҳамда ўсимликлар зараркунандалари ва ҳайвонлар ташқи паразитларига қарши ишлатиладиган пестицидларни нотўғри ишлатилишидан келиб чиқади.

Захарланган ҳайвонлар маҳсулотларини экспертиза қилишда ва санитария жиҳатидан баҳолашда уларни қандай ва нима билан захарланишини тўғри билишлик катта аҳамиятга эга.
Захарли моддаларни миқдорига ва организимга тушишига қараб, ҳайвонларни захарланиши ўткир ва суринкали кечади.


Захарланган ҳайвонлар гўшт маҳсулотларини одамлар учун хавфлилиги ва озиқ-овқат учун яроқсизлиги
Кўпгина пестицидлар, хлороорганик бирикмалар кучли таъсир қилувчи моддалар қаторига киради. Шу сабабли уларни захарланган ҳайвонлар гўшт маҳсулотларида қисман бўлишлиги ҳам одам организмини қорамол холатини бузади ва айрим системаларга заҳарли таъсир қилинади.
Гўштни таркибидаги хлорорганик ва симобли препаратлар узоқ муддат ўзининг таъсир кучини йўқотмасдан тўпланиб туриши, кейин эса таъсир қилиши мумкин. Бундан ташқари бу перипартлар гўшт узоқ вақт сақланганда, ҳамда гўштга юқори ва паст хароратда ишлаб берилганда ҳам ўз таркибини ўзгартирмай гўштда қолади. Бундай гўшт ва гўшт маҳсулотлари истеъмол қилинса организмда ички ва ташқи секреция безларига ва мбрионга захарли таъсир кўрсатади.
Захарланишни яни бир томони шундаки, бунда организм резистентлиги пасаяди. Захарни таъсиридан ҳайвонлар ичакларини ретикулоэндотемал тўсиғи пасайиб кетиши натижасида ичак ичидаги микрофлорани бутун организмга тарқалишига шароит яратилади ва иккиламчи патоген микробларни организмга тарқалишига имконият яратилади. Бундай ҳайвонлар гўштини истеъмол қилиши одамларда ичак инфекциясини пайдо бўлишига, энг ҳавфлиси салмонеллёзнинг оқибатида токсикоинфекцияни ривожланишига олиб келади.
Яни бир томонни захарланган ҳайвон гўштида нормал биокимёвий жараён бормайди ва оқсилларни физико-коллоид структураси ўзгаради, натижада гўштнинг етилиши жараёни бузилади. Бу ҳолат гўштни нафақат тамини ўзгартирмасдан, балки унинг сифат кўрсаткичларини ҳам пасайтиради.
Юқорида кўрсатилиб ўтилган холатлардан крлиб чиқиб шуни айтиш керакки, захарланган ҳайвонларга сўйишдан олдин тўғри диагноз қўйиш катта ахамятга эга бўлиб, қўйилган диагнозни тасдиқлаш учун гўшт кимёвий – токсикалогик, бактериалогиг ва биокимёвий текширилиши шарт.
- Кимёвий –токсикологик текширишда лабараторяга келтириган захарли намуналар текширилади, бунда қайси перепарат билан захарланганлиги намуна билан барча дастур асосида келади ва кўриб чиқилади ва гўштдаги миқдори аниқланади.
- Бактериалогик текшириш олиб келинган намуна ДС асосида бактериалогик текширилади.
- Биокимёвий текшириш намуналарни олиб pH пероксидозава формалин реаксияси қўйилади.