Ф. М. Аюпова, Ю. К. Жабборова г и н е к о л о г и я

Уреаплазмоз ва микоплазмоз
Т аш қи муҳитда кенг тарқалган ва жуда хилм а-хил м и к о п л азм ал ар - 
д ан ф ақ ат олти тури одам организм и га зиён еткази ш и м ум ки н . Булардан 
и к к и хили Mycoplasma hom inis ва Ureaplasma urealyticum ж и н си й тизим
аъзоларида ялли ғлан и ш к асал л и к лар и га олиб келиш и м у м ки н . Патоген 
ф ао лл и ги н и м икоплазм алар орган и зм д а қар ш и л и к кучлари ва им м ун и - 
тет п асай ган д а кўрсатади. К ўпинча уреап лазм а ва м и к оп лазм алар бош қа 
м и кроблар билан бирга ан и қлан ад и .
Таш хис қўй и ш учун қонда сп ец и ф и к анти тан ач алар IgM ва IgG ан и қ л а- 
нади ёки бачадон б ўйни нг цервикал к ан ал и д а н культурал ц и то л о ги к усул 
ёрдам ида ан и қл ан ад и . М и коплазм алар қ и н аж ралм асида «қовурилган ту- 
хум» колон и ялари кўри н и ш и д а а н и қ л ан ад и .
Т аш қи ж и н си й аъзолар зарарл ан и ш и суст кўри ниш да бўлади. К ўпинча 
си й д и к систем аси бирлам чи зарарланади . Бачадон орти қлари ял ли ғлан и ш
к асал л и к лар и д а \а й з ц и кл и бузилиш и қўш и лад и . М и коп лазм а ва уреа- 
плазм алар б еп уш тликга олиб келади. Ҳ ом иладорли к даври да ўз-ўзидан 
ҳомила туш и ш и , ҳом илани нг ри вож л ан и ш д ан тўхтаб қоли ш и , ўлик ҳоми- 
ла ту ғи л и ш и , туғруқдан олдин сув к ети ш и , муддатдан олди н туғруқ, ч ил- 
ла д аври да сеп ти к касалли к лар кузати л ад и . Я нги туғи лган ч ақалоқларда 
неонатал ўлим кузатили ш и м ум ки н.
Даволаш 
хлам йдиозда қў л л ан и л ад и ган препаратлар билан ўтказилад и.
Оддий герпес вируси (ОГВ)
Ж и н си й аъзолар кас ал л и к л ар и н и қўзғатади ган вируслардан эн г кўп 
уч р ай д и ган и оддий герпес вируси. Вирус \а в о -т о м ч и ва ж и н си й йўл билан 
тарқалади . Бирламчи и н ф е к ц и я л а н га н д а н кейин ОГВ латен т ф орм асига 
ай л ан ад и ва кей и н ч ал и к и м м ун и тет пасай ган ҳолларда (гри п п , ю қум ли 
к а сал л и к л ар ва бош қалар) р еак ти в ац и я га учрайди. Умумий ҳолат ўзга- 
ради, бош оғриғи, бир хилда баланд тан а ҳарорати бўлиш и м ум ки н. Шу- 
н и н д ек , тери ва ш и л л и қ қаватларда герп ети к тош м алар пайдо бўлади. Гер- 
пети к к а с а л л и к кўп хил к л и н и к к ў р и н и ш л ар билан и ф одаланади: ўткир 
ёки су р у н к ал и ф орм аларида кўз, м и л к л ар , оғиз бўш лиғи, тери, ш и л л и қ
қаватлар, и ч к и аъзолар, м аркази й нерв ти зи м и ва ай н и қса ж и н си й ва пе- 
ш об ч и қарувч и аъзолар касал ли к лари .
ОГП ҳом иладор аёлда йўлдош о р қ а л и осон ўтиб, ҳ о м и л ан и н г инф ек- 
ц и я л а н и ш и г а олиб келади. Вирус б и р и н ч и ўрин да нерв ту б и н и н н г па- 
тологи яси ва нуқсонларига (а н эн ц е ф ал и я , ги д р о ц еф ал и я, spinae bifida), 
хромосом ўзгариш лари га олиб келади. Ҳ о м и л ад о р л и к н и н г патологик (ҳо-
77

---

м и л а туш иш хавф и, ҳо м и л ан и н г ўз-ўзидан туш и ш и ) кечиш и ҳам вирус 
таъсирида келиб ч и қ и ш и м ум ки н . Туғилган ч ақалоқларда герпес вируси 
нерв тизим и касал л и к л ар и га олиб келади.
С ўнги йиллардаги и л м и й текш ирувлар ш уни кўрсатди ки , герпетик ин- 
ф ек ц и я им м ун тизим ф а о л и ят и н и кескин пасайтирад и ва бош қа вируслар 
ва бактери ялар ассо ц и ац и яси билан бирга ан и қл ан ад и .