Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов

педагогика - комил инсон ва баркамол авлодни шакллантириш мақсадларини 
кўзлаб шахс камолотини бошқариш ҳақидаги назарияни яратади.
 
2.4. Педагогиканинг объекти, предмети ва вазифалари
Замонавий фанларда тадқиқот объекти ва предметини ажратиб кўрса-
тиш қабул қилинган. Объект – воқеликнинг аниқ бир фан тадқиқ этадиган со-
ҳаси, предмет – бу объектни тегишли фан нуқтаи назаридан кўриш усули. 
Педагогиканинг объекти – ижтимоий воқеликда одам ҳаёти ва фаолия-
ти туфайли вужудга келган маърифат (таълим, тарбия) соҳаси, предмети – 
одамнинг умри давомида унинг камол топишини таъминлайдиган педагогик 
жараёнлар (таълим, тарбия, мустақил ўқиш, ўзини-ўзи тарбиялаш ва ш.к.) ҳи-
собланади. Демак, педагогика фани маърифат, яъни таълим ва тарбия восита-
сида ҳар томонлама ривожланган баркамол шахс – комил инсонни шаклланти-
риш жараёни ва унинг самарали шарт-шароитларини ўрганади (2.8-расм). 
Педагогиканинг вазифалари:
1) маърифат, таълим, тарбия, шахс камолоти ва бу жараёнларни бошқа-
риш қонуниятларини очиш;
2) педагогик фаолият амалиёти ҳамда бу борадаги инновацион тажриба-
ларни ўрганиш, умумлаштириш; 
3) таълим ва тарбия тизимларини, бошқача айтганда, маърифий тузил-
маларнинг янги методлари, воситалари ва шаклларини ишлаб чиқиш; 
4) маърифий, таълимий ва тарбиявий тизимларнинг келгуси тараққиёти-
ни башорат қилиш; 
5) илмий-педагогик тадқиқотлар ўтказиш ва уларнинг натижаларини 
амалиётга жорий этиш.
Педагогика - таълим, тарбия ва шахс камолоти ҳақидаги фан. Бош-
қача айтганда, педагогика фани таълимий ва тарбиявий тартиботлар воситаси-
да ёш авлодни ва катта ёшли одамларни шахсий ва касбий камолотининг барча 
даврларида тарбиялаш, илм-маърифатли қилиш масалалари билан шуғуллана-
ди. Айни пайтда, таълим ва тарбия методикасининг назарий асоси ҳисоблана-
ди (2.9-расм). 
Педагогика фани моҳиятан учта асосий назарияни, яъни таълим наза-
рияси (дидактика), тарбия назарияси ва педагогик менежмент (бошқариш) 
назариясини ўз ичига қамраб олади. 

---

71