Ф. Жуманова, С. Авазова, Г. Жобборова, У. Хуснетдинов

 
12.6-расм. Педагогик талаб методининг мазмуни ва моҳияти 

---

270 
Тарбия методларининг III гуруҳи (12.7-расм): 
III. Фаолият ва онгни рағбатлантириш ва мотивациялаш методла-
ри:
1) тақдирлаш методи – шахс ҳатти-ҳаракатини ижобий баҳолаш (сов-
ға, мукофот, мақташ, мақтов ёрлиғи, миннатдорчилик ва ш.к.);
2) жазолаш методи - шахсни номақбул ҳаракатларидан огоҳлантириш, 
тўхтатиш (танбеҳ, хайфсан бериш) ва унда айбдорлик ҳиссини (уялтириш) 
пайдо қилиш;
3) мусобақа методи - шахсда рақобатбардошлик сифатларини шакллан-
тириш.
Тақдирлаш методи (12.8-расм) 
Тақдирлаш методининг мазмуни ва моҳияти: 
Ўзига хос 
хусусиятлари: 
ўқувчилар томонидан танланган ва амалга ошири-
лаётган тегишли ёндашувлар, ҳатти-ҳаракат усуллари 
ва уларга муносабатнинг жамоатчилик томонидан тан 
олиниш усули 
Тақдирлаш 
шакллари: 

 маънавий (мақтов, мақуллаш, шарафли топшириқ 
ва ш.к.); 

моддий (фахриё ёрлиқ, диплом, қимматбаҳо совға 
билан тақдирлаш) 
Фаолият ва онгни рағбатлантириш ва 
мотивациялаш методлари 
Мусобақа 
Жазолаш 
Тақдирлаш 
Методларни 
амалга ошириш 
воситалари 
амалий ҳатти-ҳаракат, 
воқеа-ҳодисалар, 
талат-эҳтиёжлар, 
истак-қизиқишлар 
 
12.7-расм. Фаолият ва онгни рағбатлантириш ва 
мотивациялаш методлари 
 

---

271 
Методни
амалга ошириш 
босқичлари: 

 1-босқич – жамоавий методни ўрганиш, тақдирлаш 
шаклини аниқлаш; 

2-босқич – қулай муҳит яратиш; 

3-босқич – педагогик таъсир кўрсатиш; 

4-босқич – тақдирлаш натижаларини ҳисобга олиш