Ey O'zbekiston respublikasi oliy va o rta maxsus ta lim vazirlik nizomii name name toshkent davlat pedagogika universitet berun bo'limi

Informatika fanini o‘qitish jarayoni


An’anaviy
ta’lim

Noan’anaviy
ta’lim

Passiv, faol va interfaol

Shakl 1. Informatika o`qitish metodikasi

Informatika fanini o’qitish maqsadiga erishish uchun o’qituvchi va talabaning birgalikdagi faoliyatida an’anaviy, noan’anaviy yoki passiv, faol va interaktiv usullardan foydalaniladi (1-rasm).
O'qitish usullari deganda o'qituvchining o'rganilayotgan materiallarni va talabalarning o'quv faoliyatini tashkil etish usullarini o'zlashtirishga qaratilgan turli didaktik vazifalarni hal qilishdagi tarbiyaviy ishlari tushunilishi kerak. Ta'lim jarayoni an'anaviy (sub'ekt-ob'ekt munosabatlari), bunda o'qituvchi ta'lim markazida bo'ladi va ma'lum bir davrda o'quv jarayoni ko'proq o'qituvchiga yo'naltirilgan bo'lib, tanib olish, qamrab olish, mustahkamlash va yakunlash bosqichlari), ta'lim markazida bo'lgan talaba noan'anaviy ta'lim jarayoni (sub'ekt-sub'ekt) deb ataladigan o'quv jarayoni.
An’anaviy o‘qitish usullariga ma’ruza, savol-javob, kitob bilan ishlash, suhbat, hikoya qilish kabilar kiradi, noan’anaviy o‘qitish usullariga tabaqalashtirilgan o‘qitish, elektron ta’lim, muammoli ta’lim, modulli, masofaviy ta’lim, o‘yin texnologiyasidan foydalanish kiradi. o'qitish va o'qitishda va hokazo [5].
Passiv uslubda "ob'ekt" faqat tomoshabin va tinglovchi, asosiy ishtirokchi esa o'qituvchidir.
Faol uslubda o`quvchi “sub’ekt” sifatida mustaqil ishlaydi va ijodiy topshiriqlarni bajaradi.
2 -rasm . Informatika fanini o'qitishda o'qituvchilar va talabalar o'rtasidagi hamkorlik.
Uslub interaktiv va ta'sir kuchayib bormoqda. Bunday o‘qitishda o‘qituvchi faol yetakchiga aylanadi, o‘quvchilar esa birgalikda o‘qiydi va o‘rganadi.
Interaktiv inglizcha i nteract so`zidan olingan bo`lib, biror faoliyat yoki muammoning amaldagi o`zaro ta`siri yoki o`zaro ta`siri, interfaol harakat, o`zaro bahs-munozara, farqlash asosidagi, konsensus orqali hal etiladi. Informatika o’qitishning noan’anaviy usullari A.A.Abduqodirov, F.Zokirova, M.Mamarajabov, K.M.Karimov, D.Esonboyeva, M.T.Mihridinovalar ilmiy ishlarida keng o’z aksini topgan va qo’llangan.
Interfaol ta'lim - bu ma'lum bilim, ko'nikma, malaka va axloqiy fazilatlarni egallashda o'quvchilarning hamkorligini tashkil etish asosida o'rganishdir.
Interfaol – bilim, ko‘nikma, malaka va ma’lum axloqiy sifatlarni egallash uchun hamkorlik qilish, hamkorlikda yondashish asosida o‘quvchilar harakatini tashkil etish qobiliyatidir. Mantiqiy, interaktiv nuqtai nazardan, birinchi navbatda, ijtimoiy subyektlarning muloqot va hamkorlik asosida harakat qilishini ko'rsatadi.
Eng keng tarqalgan interaktiv ta'lim texnologiyalari:

• 
  Interfaol usullar: "Keys-stadi" (yoki "O'quv keyslari"), "Blits-so'rov", "Modellashtirish", "Ijodiy ish", "Munosabat", "Reja", "Suhbat", "Baholash", "FSMU" , "Kub" va boshqalar.
  
• 
  Strategiyalar: “Aqliy qurbonlik”, “Bumerang”, “Galereya”, “Zig-zag”, “Zinalar”, “Muzey”, “Rotatsiya”, “T-stol”, “Dumaloq qor” va boshqalar.
  
• 
  Grafik organayzerlar: "Baliq skeleti", "VVB", "Konseptual jadval", "Venn diagrammasi", "Insert", "Klaster", "Nima uchun?", "Qanday qilib?" va hokazo [5,2, 4].