Evolyusion jarayonning o’rganish metodlari. T. I.: «uch parallel uslubi», morfologik, embriologik va paleontologik usullar, biogeografik va sistematik usul, genetik, molekulyar biologik va immunologik usullar

DNKniSekvenirlash. T.I.: Sekvinirlashmohiyati, usullari, «Plyus-minus» metodi, Sengerningdidezoksi-metodi, Maksam-Gilbert metodi, DNK niavtomatiksekvenirlash.

Nuklein kislotalarni sekvinirlash- ulardagi nukleotidlar ketma-ketligini aniqlashdir (lot. Sequentum-ketma-ketlik).
Sekvinirlash natijasida nuklein kislotalarning birlamchi strukturasi haqida ma’lumotlar olinadi (monomerlarning ketma-ket joylashuvi haqida).
Sekvinirlanuvchi qismlarning o’lchami turli-tuman bo’lishi mumkin va, odatda, 100 yoki 1000 juft nukleotidlardan yoki undan katta bo’lishi mumkin. Sekvinirlash natijasida genning ma’lum qismlari, to’liq gen, RNK genlari yoki hatto organizmning to’liq genomi ketma-ketligini aniqlash mumkin.
DNK ni sekvinirlash metodlarining yaratilishiga sabab bulgan kashfiyotlar.

• 
  DNK molekulalarini o’ta aniqlik bilan ajratish imkonini beradigan elektroforez usulining kashf qilinishi ( Elektroforez usulida uzunligi 1 ta nukleotidga farq qiluvchi ikki DNK molekulasini bir-biridan ajratish mumkin)
  
• 
  DNK tarkibidagi azotli asoslarni maxsus kimyoviy modifikasiyalash va keyinchalik parchalash usullarining yaratilishi;
  
• 
  DNK zanjiridagi oxirgi nukleotidlarni ³²R yoki ³³R izotoplari yordamida radiaktiv nishonlash metodlarining yaratilishi
  
• 
  DNK ketma-ketligini DNK-polimeraza fermenti yordamida nusxasini olish (PZR-amplifikasiya) metodining yaratilishi
  

Sekvenirlash uslublari. Sekvinirlash uchun bir necha xil (Senger, Maksam-Gilbert va boshka) uslublardan foydalaniladi. Hozirgi vaqtda genlarni sekvinirlash uchun, asosan, didezoksinukleozidtrifosfatlarni (ddNTP) qo’llashga asoslangan Senger uslubidan foydalaniladi. Odatda, sekvinirlashdan oldin ketma-ketligi aniqlanishi zarur bo’lgan DNK uchastkasining PZR yordamida amplifikasiyasi amalga oshiriladi. Agar genomning to’liq ketma-ketligi aniqlanishi zarur bo’lsa, sekvinirlashning yangi avlod texnologiyasidan (next-generation sequencing) foydalaniladi.