Ёшларнинг Ўзбекистон Республикаси Конститутциясида белгиланган ҳуқуқ ва мажбуриятлари

11. O`zbekiston Respublikasining “Bola huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro

Konvensiyaga doir bolalar savdosi,bolalar fohishabozligi va bolalar

pornografiyasiga taaluqli Fakultativ protokol”ga qo`shilish haqida Qonuni.

2008 yil 12 dekabr)

12. O`zbekiston Respublikasining “Bola huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro

Konvensiyaga doir, bolalarning qurolli mojarolarda ishtirokiga taaluqli

Fakultativ protokol”ga qo`shilish haqidagi Qonuni. (2008 yil 12 dekabr),

13. O`zbekiston Respublikasining “Qimor va tavakkalchilikka asoslangan boshqa

o‘yinlarni tashkil etish hamda o‘tkazishni tartibga solish munosabati bilan

O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va

qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi Qonuni (2007),

14. O`zbekiston Respublikasining “Bola huquqlarining kafolatlari to‘g‘risida”gi

Qonuni (2008yil 7 yanvar),

15. O`zbekiston Respublikasining “Voyaga yetmagan shaxslarning huquqlarini

himoya qilish to‘g‘risidagi qonun hujjatlari takomillashtirilishi munosabati

bilan O‘zbekiston Respublikasining Ma'muriy javobgarlik to‘g‘risidagi

kodeksiga qo‘shimchalar kiritish haqida”gi Qonuni (2009),

16. O`zbekiston Respublikasining “Voyaga yetmaganlar o‘rtasida nazoratsizlik va

huquqbuzarliklarning profilaktikasi to‘g‘risida”gi (2010 yil 29 sentabr),

17. O`zbekiston Respublikasining “Alkogol va tamaki mahsulotlarining

tarqatilishi hamda iste'mol qilinishini cheklash to‘g‘risida”gi Qonun (2011)

76

18. O`zbekiston Respublikasining “Ishga qabul qilish uchun eng kichik yosh

to‘g‘risida”gi hamda “Bolalar mehnatining og‘ir shakllarini taqiqlash va yo‘q

qilishga doir shoshilinch choralar to‘g‘risida”gi Konvensiyalarni ratifikatsiya

qilish to`g`risidagi qonunlari

19. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining ayrim moddalariga o‘zgartish va

qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida (78, 80, 93, 96 va 98-moddalariga)»gi

Qonuni.// «Xalq so‘zi», 2011 yil 19 aprel, № 76 (5243).

20. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2001 yil 4 yanvardagi “O`zbekiston

Respublikasi Konstitutsiyasini o`rganishni tashkil etish to`g`risida”gi

Farmoyishi

21. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2007 yil 18 maydagi “Yosh oilalarni

moddiy va ma'naviy qo‘llab-quvvatlashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar

to‘g‘risida”gi Farmoni

III. Asosiy adabiyotlar

1. Abdumajidov G‘.A., Salomov B. O‘lim jazosini bekor qilishda ijtimoiyhuquqiy

yo‘nalishlar. O‘lim jazosini bekor qilishning tashkiliy-huquqiy

jihatlari. Ilmiy-amaliy anjuman materiallari./Mas'ul muharrir: B.Ahrorov. –

T.: TDYuI nashriyoti, 2006.

2. Azizxo‘jaev A. Chin o‘zbek ishi. –T.: “O‘zbekiston”, 2011.

3. Aliev B.A., Rahmonov A.N. O‘zbekistonda huquqiy demokratik davlat va

fuqarolik jamiyatini barpo etishning yuksak natijalari. — “Buyuk va

muqaddassan, mustaqil Vatan” (ilmiy-ommabop risola). –T.: “O‘qituvchi”,

2011.

4. Birlashgan Millatlar Tashkilotining Nizomi va xalqaro sud statuti. –T.,

2002.

5. Ibrohimov A. Yorug‘lug‘. –T.: “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” Davlat

ilmiy nashriyoti, 2006.

6. Inson huquqlari bo‘yicha xalqaro shartnomalar: to‘plam / O‘zbekcha

nashrning mas'ul muharriri A.X.Saidov. –T.: «Adolat», 2004.

7. Mustaqillik: izohli ilmiy-ommabop lug‘at // Mualliflar: M.Abdullaev,

M.Abdullaeva, F.Abdullaeva, G.Abdurazzoqova va boshq.; R.Ro‘ziev va

Q.Xonazarov umumiy tahririda. To‘ldirilgan uchinchi nashri / - T.:

«Sharq», 2006.

8. Odilqoriev X.T. Ikki palatali parlament sharoitida qonunchilik jarayoni. –

T.: “O‘zbekiston”, 2005.

9. O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi. 9-jild. To‘ychi Hofiz – Sharshara. – T.:

“O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi”, 2005.

10. “O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti I.Karimovning O‘zbekiston Respublikasi Oliy

Majlisi Qonunchilik palatasi va Senatining 2010 yil 12 noyabrdagi qo‘shma

majlisidagi “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va

fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi” mavzusidagi ma'ruzasini o‘rganish

bo‘yicha o‘quv-uslubiy majmua. –T.: “Iqtisodiyot”, 2010.

77

11. O‘zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasiga sharh/A.A.Azizxo‘jaev,

F.Abdumajidov, M.A.Ahmadshaeva va boshq.; Mas'ul muharrir A.A.Azizxo‘jaev;

O‘zR Adliya vazirligi, Toshkent davlat yuridik in-ti. – T.: “O‘zbekiston”, 2008.

78

2-ilova

“Konstitutsiyaviy islohotlar” mavzusida munozara o‘tkazishga doir

ko‘rsatmalar

1. O‘qituvchi munozara uchun savolni muhokama qilish uchun o‘rtaga

tashlaydi va o‘ylash uchun bir daqiqa vaqt beradi.

2. Talabalarning javoblari tinglanadi va doskaga yozib boriladi. Garchi

takrorlanish holati mavjud bo‘lsa ham, mazkur holatda hamma javoblarning yozib

borilishi talab etiladi,.

3. Hamma o‘z fikrini bildirib bo‘lgach, o‘qituvchi doskaga yozilganlarini

talabalar bilan birgalikda muhokama qiladi va to‘g‘ri javoblar ajratib olinadi.

3-ilova

Konstitutsiyaviy islohotlar isloh etilishiga doir T-chizma

Konstitutsiyaviy islohotlar isloh etishning

afzalliklari

Konstitutsiyaviy islohotlarishning

imkoniyatlari

4-ilova

“Konstitutsiyada yoshlarni huquq va erkinligini ta'minlashga doir qanday

g‘oyalar mavjud?” mavzusida aqliy hujum o‘tkazishga doir ko‘rsatmalar

1. O‘qituvchi savolni muhokama qilish uchun o‘rtaga tashlaydi va o‘ylash

uchun bir daqiqa vaqt beradi.

2. Talabalarning javoblari tinglanadi va doskaga ketma-ketlikda yozib

boriladi. Garchi takrorlanish holati mavjud bo‘lsa ham, mazkur holatda hamma

javoblarning yozib borilishi talab etiladi,.

3. Hamma o‘z fikrini bildirib bo‘lgach, o‘qituvchi doskaga yozilganlarini

talabalar bilan birgalikda muhokama qiladi va to‘g‘ri javoblar ajratib olinadi.

5-ilova

Kichik guruhlarda ishlash qoidalari

1. Sherigingizni diqqat bilan tinglang.

2. Guruh ishlarida o‘zaro faol ishtirok eting, berilgan topshiriqlarga mas'uliyat

bilan yondashing.

3. Agar yordam kerak bo‘lsa, albatta murojaat qiling.

4. Agar sizdan yordam so‘rashsa, albatta yordam bering.

5. Guruhiy taqdimotga o‘z hissangizni qo‘shing.

Guruh taqdimotida hamma ishtirok etishi shart.

Aniq tushunmog‘imiz lozim:

79

 boshqalarga o‘rgatish orqali o‘zimiz o‘rganamiz;

 biz bitta kemadamiz: yoki birgalikda suzib chiqamiz, yoki birgalikda cho‘kib

ketamiz.

6-ilova

Kichik guruhlarda ishlash uchun topshiriqlar

1-guruh uchun topshiriq

Topshiriq: O‘zbekistonda yoshlarga oid qonunchiligini rivojlantirish choratadbirlarini

bayon eting.

Topshiriqni bajarish tartibi:

1) savolni kichik guruhda muhokama qiling;

2) umumlashgan javob variantlarini hosil qiling;

3) vatman qog‘oziga taqdimot uchun materiallarni joylang.

Topshiriqni bajarishga ajratilgan vaqt: 10 daqiqa

2-guruh uchun topshiriq

Topshiriq: Yoshlar tashkilotilari vazifalarini yoritib bering.

Topshiriqni bajarish tartibi:

4) savolni kichik guruhda muhokama qiling;

5) umumlashgan javob variantlarini hosil qiling;

6) vatman qog‘oziga taqdimot uchun materiallarni joylang.

Topshiriqni bajarishga ajratilgan vaqt: 10 daqiqa

3-guruh uchun topshiriq

Topshiriq: O‘zbekistonda konstitutsiyaviy islohotlari bosqichlarini ayting.

Topshiriqni bajarish tartibi:

4) savolni kichik guruhda muhokama qiling;

5) umumlashgan javob variantlarini hosil qiling;

6) vatman qog‘oziga taqdimot uchun materiallarni joylang.

Topshiriqni bajarishga ajratilgan vaqt: 10 daqiqa

7-ilova

“Yoshlarning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida belgilangan huquq

va majburiyatlari” o‘zlashtirilishiga doir blits-so‘rov savollari

1. O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining o‘ziga xos xususiyatlari va

jihatlarini aytib bering?

2.O‘zbekiston Konstitutsiyasining yuridik xususiyatlari va yuridik belgilarini

nimalardan iborat?

3.Hozirgi demokratik davlatlar Konstitutsiyalarida inson huquqlariga oid

qanday muhim qoidalar mustahkamlangan?

80

4. Inson huquqlari Umumjahon deklaratsiyasi mazmunini so‘zlab bering?.

5.Bola huquqlari to‘g‘risidagi xalqaro Konvensiya mazmunini so‘zlab

bering?.

6.O‘zbekistonda yoshlarga oid qanday yo‘nalishlarda islohotlar amalga

oshirilmoqda?

7.O‘zbekistonda yoshlarni bilim olish huquqining konstitutsiyaviy

kafolatlarini aytib bering?

8.Yoshlarning konstitutsiyaviy burch va majburiyatlari aytib bering?

81

Yoshlarning O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida belgilangan huquq va

majburiyatlarini targ‘ib qilishda quyidagi tavsiyalarga amal qilish talab etiladi:

birinchidan, Konstitutsiyani yoshlar orasida targ‘ib qilish uchun

yoshlarimizning huquqiy ongi va huquqiy madaniyatini yuksaltirishga e'tibor

qaratish;

ikkinchidan, Konstitutsiya targ‘iboti bo‘yicha ishchi guruhlarga aynan

yoshlarni jalb etish;

uchinchidan, Konstitutsiyani targ‘ib qilishda rasmiyatchilikdan, soxtalikdan

holi tarzda an'anaviylik – jonli muloqotlarga erishish;

to‘rtinchidan, yoshlar tashkilotlari bilan davlat organlari o‘rtasida nazarda

tutilgan chora-tadbirlarni amalga oshirishda ijtimoiy sheriklik munosabatlarini yo‘lga

qo‘yish;

beshinchidan, Konstitutsiyani yoshlar o‘rtasida targ‘ib etishning samarasi,

undan kutiladigan natija ko‘p jihatdan yoshlardagi tashabbuskorlik, ijtimoiy faollik

va fuqarolik pozitsiyasini shakllantirib, ularning jonkuyarligi, yangilikka intilib

yashash, bunyodkorlik ruhida kamol topishiga erishish va eng muhimi, vatanparvarlik

his tuyg‘ularini shakllantirishda namoyon bo‘ladi.

82

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI ADLIYA VAZIRLIGI

YOSHLARNING O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI KONSTITUTSIYASIDA

BELGILANGAN HUQUQ VA MAJBURIYATLARI

MAVZUSI BO‘YICHA O‘QUV-SEMINAR O‘TKAZISH

UCHUN MO‘LJALLANGAN TAQDIMOT

Toshkent – 2013

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

MUNDARIJA

1. YOSHLARNING O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

KONSTITUTSIYASIDA BELGILANGAN HUQUQ VA

MAJBURIYATLARI MA’RUZALAR MATNI................................3

2. YOSHLARNING O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

KONSTITUTSIYASIDA BELGILANGAN HUQUQ VA

MAJBURIYATLARI USLUBIY QO‘LLANMA................................46

3. YOSHLARNING O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI

KONSTITUTSIYASIDA BELGILANGAN HUQUQ VA

MAJBURIYATLARI MAVZUSIDA O‘QUV-SEMINAR O‘TKAZISH

UCHUN MO‘LJALLANGAN TAQDIMOITI...................................... 82__