Ergash Qobilov, Farxod Raupov

rak gipoplaziyasi.
Narkulov Jakhangir
99

---

Buyrak joylashuvi patologiyasi. 
Organizmda joylashganligi- 
ga ko ‘ra buyrakning ko‘krak distopiyasi, bel distopiyasi, yonbosh 
distopiyasi, tos distopiyasi va almashma distopiyalar tafovut etiladi 
(7, 8-9-rasmlar). Bu patologiyaning asosiy sababi, birlamchi buyrak 
rivojlanishida uning chanoq sohasidan bel tomon siljish jarayonining 
buzilishidir.
K o‘krak distopiyasi kam uchraydi, odatda, to‘satdan aniqlanadi. 
K o‘krak qafasi rentgen yoki flyuorografiya qilinganida diafragma 
ustida soya borligi qayd qilinadi. Bu holda o ‘sma yoki exinokokkoz 
tashxisi qo‘yiladi. Biroq, ekskretor urografiya bajarilganida haqiqiy 
hoi aniqlanadi. Ba’zan bu xastalik diafragma relaksatsiyasi bilan 
birgalikda uchraydi. K o‘krak distopiyasida siydik nayi odatdagidan 
uzun bo ’lib, qontomirlari ham shox tomiming yuqorisidan boshlana- 
di. Yonbosh distopiyasida buyrak yonbosh chuqurchasida joylashadi 
(7-rasm). Bu holda buyrakning nerv chigallari va qo’shni a ’zolarga 
ta ’siridan qorinda og‘riq bo ‘lishi mumkin. Qorin paypaslanganda 
yonbosh sohasida o ‘smasimon hosila borligi aniqlanadi. Bu og‘riq 
bemor harakat qilganda yoki yuk ko’targanida uni ko‘proq bezovta 
qiladi. Tashxis, asosan, ekskretor urografiya yordamida qo’yiladi. 
Bel distopiyasida buyrak odatdagi topografik holatdan pastroqda 
joylashgan boTib, ko‘pincha nefroptoz yoki buyrak o ‘smasi bilan 
chalkashtiriladi. Bunda bel sohasida og‘riq paydo boTadi. Chanoq 
distopiyasida buyrak chanoq chuqurligida joylashadi (8-rasm). 0 ‘g ‘il 
bolalarda to ‘g ‘ri ichak bilan qovuq orasida, qizlarda esa bachadon 
bilan to‘g ‘ri ichak orasida joylashadi. Q o’shni a ’zolarga bosilishidan 
og’riq va shu a ’zolar funksiyasining buzilishi bilan klinik manzarasi- 
ni namoyon qiladi. Anus teshigidan barmoq bilan tekshirilganda 
to ‘g ‘ri ichak old devori tomonda qattiq muhitli o ‘smasimon hosilani 
paypaslash mumkin. Ekskretor urografiya, ayrim hollarda retrograd 
piyelografiya ham qo’llanadi.
Kesishma distopiya juda kam uchraydi. Bu bir buyrakning o ‘rta 
chiziqdan qarama-qarshi tomonga o ‘tib, ikkala buyrakning ham bir 
tomonda boTib qolishidir (9-rasm). K o’pincha ikkala buyrakning 
birlashishi ko‘rinishida bo ‘ladi.