Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Chaqaloqlarda epillzar osteomiyeliti
Suyak epifizar sohasi to ‘qimalaming yiringli yalligdanishi epi- 
fizar osteomiyelit deyiladi. Kasallikning bu shakli ko‘proq emadigan 
bolalarda qayd etiladi. Odatda, sepsis kodinishlaridan biriga o ‘xshaydi.
231
if iff
4-rasm. Osteomiyelitda operativ davo
prinsiplari (sxema).
Narkulov Jakhangir

---

0 ‘tkir gematogen epifizar osteomiyelitning o‘ziga xosligi. 
Ka­
sallik 3 yoshgacha b o ‘lgan bolalarda uchraydi; suyak proksimal va 
distal qismi yiringli yemirilishi kuzatiladi; epifiz b o ‘g ‘imda joylash- 
ganligi sababli artrit klinikasi kuzatiladi.
K l i n i k a s i . Tana haroratining ko‘tarilishi, psevdoparez, tegil- 
ganda og ‘riq, bezovtalik, intoksikatsiya sindromi paydo bodadi. 
Kasallikning bu shakli ko ‘proq emadigan bolalarda qayd etiladi 
(3-yoshgacha). Odatda, sepsis ko ‘rinishlaridan biriga o ‘xshaydi. 
Kasallik davom etishiga qarab: toksiko-septik va zararlangan joy 
(
mahalliy-lokal)
shakllariga ajratiladi:
Kasallikning toksiko-septik shaklida bemoming umumiy ahvoli 
juda tez yomonlashadi, harorat 39^10 °C darajagacha ko ‘tariladi, bola 
ko‘krakni emmay qo‘yadi, atrofdagi narsalarga befarq bo‘lib qoladi, 
yuzi dardman, terisi kulrang tusga kiradi, darmonsizlanadi, chanqay- 
di, qusadi, ichi ketadi.
Epifizar osteomiyelitning zararlangan (
mahalliy
) shaklida avval 
lohaslik scziladi, keyin darmonsizlik paydo bodib, ishtaha yo ‘qola- 
di, asta-sekin harorat 37,5-38 °C ga ko‘tariladi, bunda organizmning 
zaharlangani aniq seziladi.
Osteomiyelitning yuqoridagi ikki shaklida ham infeksiya 
o ‘mashib olgan. Tananing zararlangan joyi aniqlanmasdanoq, oyoq 
qodlar qattiq og‘riydi. Bu kasallikning eng muhim doimiy belgi- 
sidir. O g‘riq hisobidan qod-oyogdni ehtiyot qiladi, psevdoparez bel­
gisi (5-6-rasmlar). Kasallangan sohaga ta ’sir etilganda bola holati 
og‘riqqa nisbatan turli beo‘xshov xatti-harakatlar bezovtalik, qattiq 
qichqiriq bilan namoyon bodadi. Bular bola qiliqlarida kun sayin 
kuchaya boradi. Dastlabki shifokor ko ‘rigida bola oyoq-qodlarining 
zararlangan joyini aniqlash qiyin. Bu yiringli osteomielitning har 
bir shakli uchun xarakterli xususiyatdir. Odatda, kattaroq yoshdagi 
bolalar oyoq qodlaridagi og‘riyotgan joyni ancha aniqroq ko’rsatib 
bera oladi.
Q odning yelka suyaklaridagi epifizi zararlanganda og‘riq butun 
gavda bo ‘ylab yoyiladi, bo ‘gdm lar harakatsiz bodib qoladi. Tirsak 
va uning yon tomonlaridagi suyaklarda yalligdanish aniqlansa, tirsak 
b o ‘gdm larida egiluvchan kontraktura kuzatiladi. Yelka oldi va kaft 
suyaklari epifizi zararlanganda panjalar osilib, barmoqlar harakati
232