Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir

---

teri, kindik qoldiqchasi va homilaning ifloslanishi, b o ‘g ‘im b o ‘shligd 
va suyakka gematogen hamda limfogen y o ‘llar orqali tushadi.
Kasallik ko ‘pincha boldir, son va yelka suyaklarining prok- 
simal qismida uchraydi. Har beshta kasalning bittasida kasallik bir 
nechta suyakda birdaniga aniqlanadi. Chaqaloqlaming tugdlgandagi 
vazni qancha kam bodsa, kasallik shunchalik og‘ir va atipik ravish­
da kechadi. Osteomielit qanchalik erta aniqlanib va o ‘z vaqtida davo 
boshlansa, kasallikning asoratlari va oqibatlari, ham funksional, ham 
anatomik o ‘zgarishlar shunchalik kam uchraydi. Shu sababli kasallik­
ning klinik manzarasidagi erta paydo bodadigan belgilarga e ’tibor 
berish kerak.
Chaqaloqlarda osteomiyelitning kechishiga ko ‘ra quyidagi turlari 
farqlanadi:
1) toksikoseptik;
2) septikopiemik;
3) odkir mahalliy.
K l i n i k a s i . Kasallikning toksikoseptik turi kam uchraydi, lekin 
juda odkir va tez boshlanadi. Tana harorati 39^40 °C gacha kodarila­
di. Bolaning umumiy ahvoli keskin ogdrlashadi, holsiz bodib qola­
di, atrofdagilarga edibor kamayadi. Ona ko ‘kragini olishdan bosh 
tortadi, b a’zan qaltirash paydo bodadi. Bemoming tashqi kodinishi 
keskinlashib, teri qoplami rangpar (kulrang) tusga kiradi. Dispeptik 
alomatlar paydo bodishi mumkin, bu qayt qilish va bolaning ichi keti­
shi bilan namoyon bodadi. Bemorda kuchli septik jarayon hisobiga 
barcha ichki a ’zolar faoliyatining susayishi singari alomatlar kuzatila­
di. Kasallikning mahalliy kodinishlari esa 1-2 kundan keyin yuzaga 
chiqa boshlaydi. Zararlangan bo ‘gdm sohasini yuzaki paypaslab 
kodish yoki harakatga keltirish bemoming qattiq ogdiqdan azob 
chekib, bezovtalanishiga olib keladi. Chaqaloqning choyshab va tag- 
liklari har gal almashtirilgandan keyin u ancha vaqtgacha tinchlan- 
masdan bezovta bodadi. Obyektiv tekshirishlar yordamida b o ‘gdm
sohasida terining qizargani, shish paydo bodgani aniqlanadi.
Kasallikning septikopiemik turi umumiy septik kodinishlar bilan 
namoyon bodib, klinik belgilar yaqqol ko ‘zga tashlanadi. Kasal­
lik odkir boshlanib, tana harorati 39-40 °C ga kodariladi. Bola 
organizmida zaharlanish alomatlari kuchayib boradi. Bu turda ham bel-
234