Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir

---

gilaming mahalliy o ‘zgarishlardan ustunligi kuzatilib, faqat bir necha 
kun o ‘tgandan keyin mahalliy alomatlar yaqqol namoyon bo‘ladi. 
Bo‘g ‘im sohasi paypaslab ko ‘rilganda mahalliy haroratning kodaril- 
ganligi, teri osti vena qontomirlarining kengayganligi, og‘riq tufayli 
zararlangan bo ‘g ‘imning kam harakatlanishi va majburiy holatda turi- 
shi aniqlanadi.
0 ‘tkir mahalliy turi asta-sekinlik bilan boshlanadi, bemorda 
kamqonlik alomatlari paydo bodib, tana harorati subfebril dara- 
jagacha ko ‘tariladi. Umumiy ahvol borgan sari og‘irlashadi, zahar- 
lanish alomatlari bodm asligi ham mumkin. Mahalliy belgilar 3-4
kunda yaqqol seziladi. Chaqaloqning har qanday faol va sust hara- 
katdan keyin qo ‘l va oyoqlari ushlab ko ‘rilganda u bezovta bodib 
yigdaydi. E ’tibor berib qaralganda esa, bemoming oyoq yoki qodi 
majburiy holatda turganligini ko ‘rish mumkin (7-rasm). Yelka suyagi 
proksimal epifizi osteomiyelitida bolaning qodi tanasiga yopishib 
turadi, b o ‘gdm larida harakat bodm aydi. Yelka suyagi distal epifizi 
osteomiyeliti hamda bilak suyaklari proksimal epifizar osteomi­
yelitida tirsak b o ‘gdm ida bukilgan kontraktura paydo bodadi. Bilak 
suyagi distal epifizi osteomiyelitida esa osilib qolgan barmoqlarda 
harakat bodmaydi.
Boldir suyagi proksimal epifizi osteomiyelitida oyoq chanoq- 
boldir b o ‘gdm i bo ‘ylab tashqi rotatsiya va yarim bukilgan holda 
bodadi. Chanoq-boldir va tizza bo ‘gdmlarida faol harakatlar kabi 
sust harakat ham, ayniqsa, salgina bukish og‘riq beradi. Son suyagi 
distal epifizi osteomiyelitida tizza bo ‘gdm ida to ‘g ‘ri burchak ostida 
bukilgan kontraktura paydo bodadi. O g‘riqni kamaytirish uchun bola 
oyogdni tashqari tomonga bukib yotadi. Suyaklaming epifiz qismi 
bo‘gdm ichida joylashganligi tufayli artritning klinik manzarasi tez 
paydo bodadi va seziladi.
Kasallik boshlangan epimetafiz sohasidagi shish hisobiga bo ‘gdm
sathi tekis yuzasining terisi yaltirab turadi, paypaslab ko‘rilganda 
infiltrat borligi aniqlanadi. Yuzaki joylashgan bo‘gdm lar osteomi­
yelitida (tirsak, bilak-panja, tizza, boldir-to von) bu belgilar ancha 
erta paydo bodsa, chanoq-boldir hamda yelka b o ‘gdm i sohasidagi 
osteomiyelitda esa, bo ‘gdm lar qalin mushaklar bilan qoplanganligi 
uchun bu belgilar kechroq namoyon bodadi.
235