Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Osteogen sarkoma. 
Kasallik suyaklar metafizida aniqlanib, o ‘sha 
joy rentgenga tushirilganda, suyak usti pardasining ignasimon, tarqoq 
holda ko‘rinishi, suyak chuqurchasi to‘qimalarining nuqsoni, suyak 
tuzilishida sekvestratsiya yo ‘qligi kuzatiladi.
Yuing sarkomasida 
naysimon uzun suyaklar diafizi zararlanadi, 
u sekinlik bilan y o ‘g ‘onlashib boradi. Shuningdek, osteomiyelit rent­
gen qilib ko‘rilganda, yangi suyak o‘sib chiqayotgani, xastalik uzoq 
davom etgan hollarda esa sekvestratsiya paydo bo ‘lgani aniqlanadi. 
Yuing sarkomasida metastaz hodisasi xastalikning qon oqimi orqali 
bir suyakdan boshqa suyakka o ‘tishi kuzatiladi.
Qobiqli giperostoz. 
Kasallik o ‘tkir boshlanadi, tana harorati 
37,8—38,5 °C darajagacha ko ‘tariladi. Q o‘l-oyoq zirqirab og‘riydi, 
zararlangan joy paypaslab ko‘rilganda qattiq og‘riq seziladi. Suyak­
ning diafiz qismida shish paydo bo‘ladi. Rentgenologik tekshirishlar 
yordamida tashxis qo‘yiladi (rasmda), giperostoz va osteoskleroz bel­
gilari, suyakning qiyshaygani, suyak iligining qurib borayotgani va 
kanalining toraygani k o ‘rinadi.
228
Narkulov Jakhangir

---

Nuqsonli suyaklar 
deganda, suyak atrofi to ‘qimalarining 2 
sm
gacha yumshoq, to‘qimalaming qisqarishi bilan bog‘liq suyak butun- 
ligining buzilishi tushuniladi. Nuqsonli suyaklar hajmiga ko‘ra xusu- 
siy, total hamda subtotal (suyakning uzunligi 2/3 dan kam bo‘lmasli- 
gi) bo ‘lishi mumkin. Bundan tashqari nuqsonli suyaklar shakliga 
ko‘ra, silindrik hamda tomonlari ponasimon yoki uchli va uch qir- 
rali piramida shakliga o ‘xshab ketadi. Patologik o ‘zgarishlar, psev- 
doartroz va nuqsonli suyaklar diafiz, metafiz va epifiz aniqlanganda 
ko‘proq uchraydi. Shuningdek, suyakning hamma qismlarini o ‘z 
ichiga olgan murakkab ko‘rinishda bo‘ladi.
Gematogen osteomiyelit kasalligini 
brutsellyoz
kasalligi bilan ham 
qiyoslash lozim. Bunda tana haroratining ko‘tarilishi, umumiy klinik 
belgilardan tashqari Vasserman reaksiyasiga labarator tekshirish ka- 
sallikka aniqlik kiritadi.
Gematogen osteomiyelit kasalligini davolashda quyidagilarga amal 
qilish zarur:
- yiringli yallig‘lanish jarayonini batamom bartaraf etish;
- zararlangan suyakni tabiiy holatiga qaytarish;
- suyaklaming qiyshayib qolmasligiga erishish, bir-biriga qo‘shilib 
ketgan aralash to ‘qimalaming funksiyasini tiklash.
Kasallikning shakli, og‘ir-yengilligi, zararlangan suyak to ‘qima- 
larining hajmi, bolaning yoshi, organizmning individual xususi- 
yatlariga qarab terapiya muolajalari qo‘llanadi. Shifoxonaga kelti- 
rilgan bemorga birinchi navbatda organizmni zaharsizlantirish 
(dezintoksikatsiya) tadbirlarini qo‘llash kerak bo ‘ladi. Vena qon- 
tomirlariga yuboriladigan dori-darmonlar va terapevtik muolajalar 
laboratoriyada qon tekshirilib ko‘rilganda aniqlangan kimyoviy o ‘z- 
garishlar natijalariga qarab buyuriladi.
A n t i b a k t e r i a l m u o l a j a l a r . Bu muolaja o ‘tkir osteomi- 
yelitni davolashning asosiy usullaridan biri. Antibiotiklar bilan muola­
ja qilishni boshlashdan a w a l ulaming ichki vena qontomirlariga, 
ayniqsa, suyak ichiga kuchli ta ’sir qilishini hisobga olish kerak. An­
tibiotiklar bilan qilinadigan keyingi muolajalar zaharlangan joydagi 
mikroblaming sezuvchanligi bilan antibiotiklaming bir-biriga mu-