Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir
198

---

Ichak invaginatsiyasi
Invaginatsiya - bir ichakning ikkinchisi ichiga kirib qolishiga aytila- 
di. Ileosekal (2-rasm); ko‘richak-chambar ichak (3-rasm); ingichka 
ichak-ingichka ichakka kirib invaginatsiya bodishi mumkin (4-rasm).
Orttirilgan ichak tutilishining o ‘ziga xos turlari:
1. Kasallik, asosan, 4 -9 oylik chaqaloqlarda 85-90 % uchraydi.
2. 0 ‘g ‘il bolalar qiz bolalarga nisbatan ikki baravar ko‘p kasallanadi.
3. Ichak invaginatsiyasining asosiy sababi b o ‘lib, u ichak peristal- 
tikasining buzilishi natijasida disfunksiyasi hisoblanadi. 1 yoshdan 
katta bolalarda ichak invaginatsiyasi nisbatan kamroq uchraydi va 
kasallikka organizmdagi quyidagi o ‘zgarishlar sabab bodishi mum­
kin: yonbosh ichak divertikuli, limfoid to‘qima giperplaziyasi, polip, 
yomon sifatli o ‘sma, odkir ichak infeksiyasi, enterobioz, ichak yal- 
ligdanishi, yot jism va h.k.
3-rasm. K o‘richak—
chambar ichak
invaginatsiyasi.
P a t o g e n e z i . Ichak invaginatsiyasi ichak peristaltikasining bu­
zilishi sababli paydo bodadi. Invaginatsiyada ichakning ayrim qism- 
lari toraysa (spazm), uning yonidagi qismi esa kengayadi, natijada 
ichakning bir qovuzlogd ikkinchisining ichiga kirib qoladi. Hamma 
sabablami umumlashtirib shunday xulosaga kelish mumkinki, ichak 
devori retseptorlarini qo‘zg‘atuvchi har qanday etiologik omil uning 
ritmik peristaltikasi harakatini o ‘zgartiradi va ichak qovuzloqlarining 
bir qismi ikkinchi qismiga kirib qolishiga, y a ’ni invaginatsiyaga olib 
keladi. Invaginatsiya o ‘zining rivojlanishiga qarab odkir, surunkali 
va qaytalanuvchi (retsidiv) bodadi.
199
2-rasm.
Ileosekal
4-rasm. Ingichka ichak-in­
gichka ichak invaginatsi­