Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Biliar (o‘t yo‘llari) atreziyalari 
- chaqaloqlarda sariqlik sindromi 
bilan namoyon bodadigan o ‘t yo‘llarining obstruksiyasidir. Etiologiyasi 
to‘liq aniqlanmagan bo‘lsada, lekin o ‘t yo‘Harming turlicha uzunlikdagi 
obstruksiya boMishi ta’kidlanadi. 0 4 yo‘llari atreziyalarini kelib chiqi- 
shiga har xil genezli virusli gepatitlar muhim o ‘rin tutib, o‘t yo‘llarini 
shakllanishiga ta’sir qiladi. Haqiqiy atreziya, ya’ni o‘t yoilari shakllani-
91
Narkulov Jakhangir

---

shi tug‘ma buzilishi juda kam uchraydi. Chaqaloqlarda mexanik sariq- 
lik bilan kechadigan ko‘pgina kasalliklami chaqaloqlar xolangiopatiyasi 
deyishadi. Ushbu kasalliklar patogenezida homila rivojlanish davrida, 
onasining qomida yallig‘lanish jarayoni kechganligi bilan izohlashadi. 
Yallig‘lanish ko‘pincha virus etiologiyali bo‘ladi. Gepatotsitlar ta’sirlani- 
shi - yallig‘lanishi, o‘t yo‘llari endoteliysi homila rivojlanishi davrida 
ta’sirlanishi o‘t yodlarining keyinchalik gipoplaziyasiga, stenoziga yoki 
to‘liq bekilishiga olib keladi. 0 4 yo‘llari to iiq bekilishi yoki qisman beki- 
lishi kuzatiladi. 0 ‘t yo‘llarining jigar ichida, jigardan tashqarida yoki total 
atreziyasi farqlanadi (11-a va b rasmlar).
K l i n i k a s i . Chaqaloq hayotining 3^1 kunidan paydo bo‘luv- 
chi va progressiv ravishda o ‘suvchi sariqlik sindromi bilan namoyon 
bo‘ladi. Sariqlik intensiv davo choralariga qaramasdan kuchayib, 
yashil-qo‘ng‘ir tusga kira boshlaydi. Axlati tug‘ilganidan rang- 
siz, siydigi to ‘q pivo rangli. 4 -5 haftalik bo‘lganida qomi va jigari 
kattalashadi, so‘ngra taloq kattalashishi kuzatiladi. 5-6 oylarda borib 
qorin old devori teri osti venalari kengayishi kuzatiladi. Astit paydo 
bo‘ladi, gemorragik holatlar yuzaga keladi, biliar sirroz rivojlanib, 
bemorlar 1 yoshga yetmasidan vafot etadi.
11-a va b rasmlar.