Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Chaqaloqlar mastiti va mastopatiyasi
Mahalliy klinik ko‘rinishlari bilan bir-biriga o ‘xshash, lekin kelib 
chiqish sabablari va davolash muolajalarida turlicha yondashishni talab 
qiluvchi chaqaloqlar mastopatiyasi va mastitini ajrata bilish katta ahami- 
yat kasb etadi. Chaqaloqlar mastopatiyasi gormonal krizning ko‘rinish- 
laridan biri bo‘lib, chaqaloqning rivojlanishiga salbiy ta’sir etmasa-da, 
sut bezining yiringli yallig‘lanishi uchun zamin yaratadi. Chaqaloqlar 
mastopatiyasining asosiy sababi, homila paytida bola organizmiga 
onadan yoMdosh orqali qon bilan birga estrogenlaming o‘tishidir. Bu 
gormonlar chaqaloq organizmida bir necha xil fiziologik o ‘zgarishlarga 
sabab bo‘ladi. Bunga ko‘krak bezining kattalashishi va qattiqlashishi 
kiradi. Estrogenlar konsentratsiyasi bola organizmida ko‘payib ketganda 
ko’krak bezlari juda ham qattiqlashadi, hajmi kengayib kattalashadi, tana 
sathidan bo'rtib turadi. Bola bezovta bo‘lib, ayniqsa, yo‘rgaklaganda 
yoki q o ii tanasiga tegib ketganda og‘riq kuchayadi. Obyektiv ko‘rganda 
ko‘krak bezining kattalashganligi va shishib turganligi ko‘zga tashlana­
di. Paypaslaganda og‘riq hisobiga bola bezovta bo‘ladi.
D a v o l a s h . Maxsus muolaja talab qilmaydi. Terini oddiy par- 
varish qilish va mahalliy quruq bog‘lam qo ‘yish bilan cheklani- 
ladi. K o‘krak bezini siqish yoki uqalash mumkin emas. Chunki bu 
to ‘qimalami jarohatlaydi va ikkilamchi infeksiya tushishiga sabab 
bo‘ladi. K o’pincha chaqaloqlarda ko‘krak bezining shishi 2-3 
haftadan keyin o ‘zi yo‘qolib ketadi.
Yiringli mastit. 
Agar mastopatiyaga ikkilamchi infeksiya qo‘- 
shiladigan b o ‘lsa, yiringli mastit rivojlanadi. Bu hollarda tana harora­
ti ko ‘tarilib, mahalliy qizil d o g \ ko‘krak bezi sohasida giperemiya 
va flyuktuatsiya paydo b o ‘ladi (6-rasm). Yiringli mastitni yumshoq 
to‘qimalar va ko‘krak bezi sohasida flegmona boshlanmasdan xirur­
gik y o ‘l bilan davolash lozim. Kesma har doim so‘rg ‘ich aylanmasiga