Ergash Qobilov, Farxod Raupov

Narkulov Jakhangir
211

---

- o ‘tkir bosqichda zararlangan a ’zo immobilizatsiya qilinadi. 
Davolashning boshida yiringli o ‘choqni iloji boricha yaxshiroq 
sanatsiyalash zarur, bunda faqatgina jarrohlik usuli emas, balki 
fizioterapevtik va boshqa usullar ham qo‘llanadi. K o‘p hollarda infek­
siya o ‘chog‘ining perifokal qismlarida ham muolaja qilishga to ‘g ‘ri 
keladi, bu esa jarayonning tez tarqalmasligining oldini oladi.
Yiringli jarrohlik infeksiyasini davolashning umumiy qoidalari 
bir xil, lekin qaysi muolajani birlamchi qo‘llashning farqi bor. Xasta- 
likning o‘tkir bosqichini davolashda mikroorganizmga ta ’sir qilish, 
destruksiya kuchayib ketishini to ‘xtatish, gomeostazni m e’yorlashti- 
rish asosiy vazifalardan hisoblanadi.
Chaqaloqlar flegmonasi
Chaqaloqning teri osti yog‘ qavatining yiringli-destruktiv yal- 
lig‘lanishiga 
chaqaloqlar flegmonasi
deyiladi. Patologik jarayon tez 
rivojlanadi, og‘ir kechib, teri osti yog‘ qavatidagi tarqalgan nekroz 
hisobiga terming qatlamlanishi va ko‘chishiga olib keladi. Nekroz 
jarayoni chuqurroqda joylashgan to ‘qimalar (mushak, fastsiya, qo- 
vurg‘a tog‘aylari)ga o ‘tishi mumkin. Zararlangan o ‘choqda yal- 
lig‘lanish jarayonidan nekroz alomatlari kuchliroq bo ‘ladi (1 -2 -rasm­
lar). Shuning uchun bu kasallik 
chaqaloqlarning nekrozli flegmonasi,
deb ham yuritiladi.
Kasallikni, asosan, stafilokokk chaqiradi. Infeksiya ko‘proq 
teri orqali tushadi. Patomorfologik tekshirishlarga qaraganda yal- 
lig‘lanish, asosan, ter bezlari atrofida boshlanadi. Keskin o‘zgarishlar 
teri osti yog‘ kletchatkasida ko ‘proq uchraydi. Perifokal joylashgan 
qontomirlaridagi tromb va qontomir devoridagi sklerotik o‘zgarishlar, 
endo va periartritlarga sabab b o ‘ladi. Qontomirlar trombozi, mahalliy 
yallig‘lanish jarayonining tez tarqalishi, teri osti yog‘ kletchatkasi 
oziqlanishining buzilishiga olib keladi.
K l i n i k a s i . Kasallik o ‘tkir boshlanib, kuchli intoksikatsiya 
bilan kechadi. Dastlab chaqaloqlarning umumiy ahvoli og‘irlasha- 
di, tana harorati tez ко‘tariladi (38-10 °C), chaqaloq emmaydi, qayt 
qiladi, bezovta bo ‘ladi. Keyin holsiz bo ‘lib qoladi. Terisi kulrang 
tusga kiradi, qonda leykotsitlar ko‘payadi, intoksikatsiya belgilari