English for everybody

THE PAST INDEFINITE TENSE
НОАНИҚ ЎТГАН 3AMOH

Тўғри феълларнинг ўтган замон шакли уларга "ed" қўшимчасини қўшиш орқали ҳосил қилинади. Бу барча шахслар учун бир хилдир.

Масалан:
I played tennis. — Мен теннис ўйнадим.

You played tennis. — Сиз теннис ўйнадингиз.
Не played tennis. — У теннис ўйнади.
She played tennis. — У (қиз) теннис ўйнади.
We played tennis. — Биз теннис ўйнадик.
They played tennis. — Улар теннис ўйнадилар.


Эслатма: Нотўғри феъллар ўтган замонда алоҳида шаклга эга. Шунинг учун ҳам уларни эслаб қолиш керак.
Масалан:
I spoke — Мен гапирдим.
You spoke — Сиз гапирдингиз.
Не spoke — У гапирди.
She spoke — У (қиз) гапирди.
It spoke — У (радио) гапирди.
We spoke — Биз гапирдик.
They spoke — Улар гапиришди.

Инкор маъносини ифодалашда "to do" ёрдамчи феълининг ўтган замон шакли "did" дан сўнг "not" инкор юкла­маси ишлатилади.

Масалан:
I did not speak. — Мен гапирмадим.
You did not speak. — Сиз гапирмадингиз.
He did not speak. — У гапирмади.
She did not speak. — У (қиз) гапирмади.
It did not speak. — У (радио) гапирмади.
We did not speak. — Биз гапирмадик.
They did not speak. — Улар гапиришмади.


Эслатма: 1. "Did" феъли ишлатилганда асосий феълга ҳеч қандай қўшимча қўшилмайди.
2. "did" феъли "not" инкор юкламаси билан қўшилиб ёзилиши ва талаффуз қилиниши мумкин:
didn't
I didn't speak.

Сўроқни ифодалаганда ҳам "did" феъли ишлатилади ва у доимо гапнинг бошида эгадан олдин келади.

Did I work? — Мен ишладимми?
Did you work? — Сиз ишладингизми?
Did he work? — У ишладими?
Did she work? — У (қиз) ишладими?
Did it work? — У (радио) ишладими?
Did we work? — Биз ишладикми?
Did they work? — Улар ишладими?
Гапнинг сўроқ ва инкор шаклларини ҳосил қилишда "not" инкор юкламаси ишлатилади.
Did he not go to school? (Didn't he go to school?)


Эслатма: yesterday — кеча
the day before yesterday — ўтган куни
last year — ўтган йили
last month — ўтган ойда
last week — ўтган ҳафта

каби сўзлар билан келган гапларда феълнинг ўтган замон шакли қўлланади.

Масалан:
Last year I went to Samarkand. — Ўтган йили мен
Самарқандга бордим.
Yesterday they played football. — Кеча улар футбол ўйнашди.
Last month the delegation of — Ўтган ойда ишбилармонлар
the businessmen visited London делегацияси Лондонга борди.

I didn't see him the day before — Мен уни ўтган куни

yesterday. кўрмадим.


Топшириқ: Қуйидаги гапларни инглиз тилида айтинг ва ёзинг.

1.Болалар кеча баскетбол ўйнашди.

2.Ўтган йили улар Тошкентда яшашган эди.
3.Биз бу матнни ўтган ҳафта таржима қилдик.
4.Ўтган ойда жаноб Блэйк Андижонга келди.
5.Талабалар ўтган куни деҳқонларга (farmers) ёрдам беришди.