Ёнfин хавфсизлиги

Енгил ёнувчан ва ёнувчан суюқликларни тадқиқот қилиш усуллари

/ 2; 6; 8/
Хоссалари ёнғин чиқишига ва унинг тарқалишига мойил бўлган моддалар ва материалларни ёнғиндан хавфли деб аташади. Буларнинг сафига биринчи навбатда енгил ёнувчан (ЕЁС) ва ёнувчан (ЁС) суюқликларни киритса бўлади, асосан нефт маҳсулотларини (НМ). Халқ хўжалигида ва маиший муҳитда нефт маҳсулотлари жуда кенг қўлланилиб, ёнғиннинг келиб чиқишига жуда кўп ҳолатларда сабабчи бўлади.
Тадқиқот қилинаётган суюқликларнинг ёнғиндан хавфли жиҳатларини аниқлашда унинг кимёвий табиатини чуқур ўрганишнинг ҳожати йўқ, балки суюқликни енгил ёнувчан ёки ёнувчан гуруҳларга ажратадиган уларнинг бир қатор ўзгармас катталикларини билиш кифоядир. Қарийб барча суюқликларни тадқиқот қилиш учун услубий қўлланмаларнинг мазмуни бир хилдир.
Бошқа томондан, физик-кимёвий инструментал усуллар ёрдамида амалга оширилган таҳлиллар ёрдамида ўтказиладиган эксперт тадқиқотларининг энг асосий натижаси бўлиб тадқиқот қилинаётган суюқликнинг кимёвий табиатини аниқлаш ҳисобланади (кимёвий таркибининг сифат ва миқдори, тузилишининг ўзига хослиги, аралашманинг таркибий компонентлари ва бошқалар). Суюқликнинг ёнғин хавфсизлиги даражаси кимёвий идентификациялаш воситаси орқали аниқланади. Бу ҳолатларда турли суюқликларни тадқиқот қилиш бўйича услубий тавсияларнинг турлича ўзига хос тавсифий жиҳатлари мавжуд.
ЕЁС ва ЁСларни тадқиқот қилиш услубини тадқиқот учун олинган модданинг миқдорига қараб аниқлашади. Агар модда етарли даражада бўлса (100 мл ва ундан кўпроқ), унда ГОСТлар ва махсус адабиётларда келтирилган тегишли модда ва материалларга хос бўлган уларнинг деярли барча ўзгармас катталикларини аниқласа бўлади. Суюқлик 10 мл дан кам бўлмаган миқдорда, ёнғин хавфсизлиги нуқтаи назаридан унинг қуйидаги энг асосий тавсифлари (ўлчамлари) аниқланади: зичлиги, қуюшқоқлиги, рефракция коэффициенти, фракциявий таркиби, чақнаш ҳарорати, алангаланиш ва ўз-ўзидан алангаланишнинг ҳарорат чегаралари, ёнувчанлик гуруҳи ва шу кабилар.
ЕЁС ва ЁС бир неча томчи ёки доғ кўринишида бўлганида уларни тадқиқот қилиш жуда мушкул. Бу ҳолатда Москва, Ленинград ёнғин-тадқиқот лабораториялари ва бошқа бир қатор тадқиқот муассасаларининг тавсияларидан фойдаланса бўлади.
ЕЁС ва ЁСларни тадқиқот қилишнинг энг кенг тарқалган усуллари қуйидагилар: