Elektron qurulmalarni loyihalash va konstruksiyalash

Laboratoriya ish № 5
Mavzu: Sxemalarni ierarxik loyihalashtirish
Ishdan maqsad: Prinsipial elektron sxemalarni ierarxik blokka joylashtirish imkoniyatlari bilan tanishib chiqish. Uning funksional imkoniyatlari, shuningdek, amaliy zarurligini baholash va bu funksiyaning foydalanish ahamiyatini o‘rganish.
Nazariy qism:
Tagsxemalar va ierarxik bloklar. Multisim bulardan tashqari turli qiyinlikdagi sxemalar bilan ishlashga mo‘ljallangan. Modulli sxemalar strukturalari va murakkab sxemalarni loyihalashtirishda tagsxema (subcircuits SC) va ierarxik bloklar (IB, hierarchical blocks HB) kabi birnechta tushunchalardan foydalaniladi.
Tagsxemaning qulayligi shundaki, sxemani juda qulay va shu bilan birga uni bitta faylda saqlaydi. Ierarxik bloklar birnechta sxemalar ishtirok etkandagina to‘g‘ri keladi, chunki sxemalar turli fayllarda saqlanadi. Ierarxik bloklar va tagsxemalar funksional jihatdan bir-biridan farq qilmaydi. Ularning bittagina farqi – diskda qanday saqlanishidadir. Ierarxik blok yoki tagsxema qilishning ikkita usuli bor. Birinchi: sxemaning bir qismi belgilanadi va Разместить/Разъемы/ИБ/Разъем ПС (Place/Connectors/HB/SC Connector) punkti tanlanadi. Ikkinchi usul quyida keltirilgan.
Yangi ierarxik blok (ikkinchi usul):
1) Разместить/Новый иерархический блок (Place/New Hierarchical Block) tanlang va fayl nomini ko‘rsating.
2) Obzor tugmasi yo‘l va ierarxik blokni saqlash nomini ko‘rsatadi.

1-rasm. Ierarxik blok tarkibi dialog oynasi.
3) Kirish va chiqish razyomlarining so‘ralgan sonlarini kiriting va OK tugmasini bosing. So‘ng “aniq bo‘lmagan” yangi ierarxik blok obrazi tasvirlanadi, uning joyini tanlang va sichqonchani bosing.
4) Yangi blokka ikki marta bosing va Иерархический блок/Подсхема (Hierarchical Block/Subcircuit) oynasidan Редактировать ИБ/ПС (Edit HB/SC)ni tanlang.
5) Yangi IB komponentalarini joylashtiring va ulang.
6) IBni sxema elementlari bilan ulang.
7) Sxemani saqlang.