Elektron qurulmalarni loyihalash va konstruksiyalash

Laboratoriya ishi № 6.
Mavzu:Multisim 12 dasturining funksional imkoniyatlarini o’rganish va Ultiboardda ishlash
Ushbu ishdan maqsad maxsuslashtirilgan Multisim 12 va Ultiboardni asosiy imkoniyatlarini o’rganishdan iborat.
Avvalo dasturni ishga tushuramiz va sxemaga kerakli komponentlarni tanlaymiz.

1-rasm. Multisim dasturining ish qismi.

2-rasm. Komponentlar bibliotekasi.
Misol uchun avvalgi laboratoriya ishimizdagi sxemani olaylik. Qilingan ishning natijasi:

3-rasm. Qilingan ishning natijasi.
Ko’z bilan sxemani visual tekshirib bo’lgandan so’ng o’ng burchakdagi yoqib-o’chirgichni ishga tushuramiz.
Variantga ko’ra 10011 kirish kombinatsiyasida chiqishda mantiqiy 1 bo’lishi kerak, ya’ni svetodiod yonishi kerak. Kirish signali kombinatsiyasini o’zgartirgan xolda (10000) chiqishda nol bo’lganligini kuzatishimiz mumkin.

4-rasm. Prinsipial sxema.
So’ngra biz olingan natijani Ultiboardga berishimiz mumkin. Buning uchun sxemani saqlash kerak va quyida ko’rsatilgandek ish tutish kerak:

5-rasm. Proektni Ultiboardga uzatish.
Papkaga nom qo’yamiz:

6-rasm. Fayl nomini yozish.
Keying oynada OK ni bosamiz.

7-rasm. Sxema parametrlari.

OK tugmasini boskandan so’ng quyidagilar xosil bo’ladi:

8-rasm. Ultiboard qismi.
So’ngra to’g’rito’rtburchak tashqarisida turgan sariq liniyali elementlarni belgilab, ularni to’g’rito’rtburchak ichiga joylashtiramiz. So’ngra xosil bo’lgan sxemani 3D ko’rinishida ko’rishimiz mumkin. Buning uchun View 3D tugmasini bosing.

10-rasm. View 3D rejimiga o’tish.
Qilingan xarakatlarimiz natijasi quyidagi ko’rinishda namoyon bo’ladi.:

11-rasm. Qilingan xarakatlarimiz natijasi.
Plataning o’lchamlarini o’zgartirish uchun quyidagicha ish tutiladi: