Elektromagnit induksiya hodisasi Faradey tajribasi

2-Ma’ruza

Elektromagnit induksiya hodisasi rejasi: Elektromagnit induksiya hodisasi Faradey tajribasi Lens qoidasi O‘zinduksiya hodisasi Induktivlik.

Elektromagnit induksiya hodisasi. Faradey tajribasi. 1831 yilda Faradey berk kontur orqali o‘tayotgan magnt oqimini vaqt bo‘yicha o‘zgartirganda unda elektr toki hosil bo‘lishini topdi. Bu tajriba har xil variantda bajarildi (7-1rasm). Kontur deformatsiya qilinadi, kontur ilgarilama xarakat qiladi yoki magnit maydoniga nisbatan buriladi. Magnit maydoni vaqt bo‘yicha o‘zgarib turadi. Berk kontrurda magnit oqimining o‘zgarishi natijasida hosil bo‘ladigan tok induksion tok deb ataladi, hodisaning o‘zi esa elektromagnit induksiya deb ataladi. Induksion tokni yuzaga keltiradigan kuchni induksion elektr yurituvchi kuch deb ataladi.
Faradeyning asosiy tajribalarini ko‘rib chiqaylik.

Rasm.7-1. (ye)Magnit tayoqchasini chulg‘amga kiritsak, tok paydo bolganini sezamiz va bir zumda tok yo‘qoladi (galvonometr ko‘rsatgichi nolga kaytadi), so‘ngra magnit chchikarib olsak, yana boladi, faqat teskari yonalishda tok yuzaga keladi

Yuqoridagi tasvirda ko‘rsatilganidek magnit tayoqchasi chulg‘amga kiritildi va u yerda 1 daqiqaga shu xolatda qoldirildi; so‘ngra uni chulg‘amga kiritib chiqarilsa, galvonometrda nima kuzatish mumkin? O‘zgarmaydi (ko‘rsatkich nolda qoladi ): Batareyasiz u yerda tok bo‘lmaydi. Magnit tayoqchasi chulg‘am ichida tursa, kichik tok oqimi yuzaga keladi. Magnit tayoqchasi chulg‘am ichiga kiritilsa, tok paydo bo‘ladi, so‘ngra yo‘qoladi