Elektr mashinalari

toklarda ishlay oladigan kollektorli mashinalar qo‘llaniladi.



0 ‘zgarmas tok mashinalari ko‘pchilik hollarda elektr motorlari
sifatida aylanish chastotasi keng kolamda o‘zgartirilishi talab qilinadigan
elektr yuritma qurilmalarida ishlatilib, avtomatik rostlash sistemalarida
esa ijrochi motorlar va taxogeneratorlar sifatida keng foydalaniladi.
T ra n sfo rm a to r — o ‘zgaruvchan tok kuchlanishini o ‘zgartiradigan
(bu jarayonda chastota f - const) Statik (aylanuvchi qismi bo‘lmagan)
elektromagnit o‘zgartgichdir. Lekin transformatoming ishlash prinsipi
ham elektr mashinalariniki singari elektromagnit induksiya hodisasiga
asoslanganligi va o‘zgaruvchan tok mashinalaridagi fizik jarayonlar ko‘p
jihatdan transformatordagiga o'xshaganligi uchun ushbu kursda
transformatorlar nazariyasi asoslarini o ‘rganish o'zgaruvchan tok
mashinalari nazariyasini yanada chuqurroq tushunib olishga imkon beradi.
Elektr mashinalari quyidagicha tasniflanadi, ya’ni quwatiga ko‘ra: 1)
500 W gacha — elektr mikromashinalari; 2) 0,5< P<10 kW — kam quwatli;
3) 10
200 kW — katta quwatli;
aylanish chastotasiga ko‘ra: a) n = 300 ayl/min. gacha — kam
tezlikli; b) n =300 -s- 1500 ayl/min — o‘rta tezlikli; d) 1500 < n < 6000
ayl/min — katta tezlikli; e) n > 6000 ayl/min — o‘ta katta tezlikli
elektr mashinalari.
Elektr mashinalarida rotor va stator magnit maydonlarining o'zaro
qo‘zg‘almasligi hamda elektr mashinalarining generator va motor
rejimlarida ishlash mumkinligi elektr mashinalari nazariyasining asosiy
q o id a la rid ir.
Elektr mashinalariga qo‘yiladigan umumiy texnik talablar. Umumiy
maqsadli elektr mashinalariga qo‘yiladigan asosiy talablar xalqaro yoki