3 мавзу: Талаб ва таклиф эластиклиги

3 мавзу: Талаб ва таклиф эластиклиги.
Саволлврга жавоб беринг
1. Эластиклик ва унинг турлари.

2. Нуқтасимон ва ёйсимон эластикликлар, уларни ҳисоблаш.

3. Даромадга кўра талаб эластиклиги ва кесишган талаб элстиклиги.

4. Таклифнинг нарх бўйича эластиклиги

Javoblar

1. Эластиклик ва унинг турлари.

Talab qonuni tovar narxining tushishi talab qilinadigan miqdorning oshishiga olib kelishini ifodalaydi. Talabning narx elastikligi – talab qilinadigan miqdor qancha boʻlganda narx oʻzgarishiga javob berishini oʻlchaydi. Agar talab qilinadigan miqdor narx oʻzgarishiga katta miqdorda ta’sir qilsa, tovar uchun talab elastik deyiladi. Agar talab qilinadigan miqdor narx oʻzgarishiga kichik miqdorda ta’sir qilsa, talab noelastik deyiladi.

Elastiklik – talab qilinadigan yoki taklif qilinadigan miqdorning uning omillaridan biriga ta’sirining oʻlchovi.

Talabning narx elastikligi – tovarning talab qilinadigan miqdori, shu tovarning narxiga qay darajada ta’sir qilishini oʻlchaydi va talab qilinadigan miqdorning oʻzgarish foizi narxning oʻzgarish foiziga nisbati bilan aniqlanadi.

Talabning narx elastikligi

Tovar narxining pasayishi unga boʻlgan talabni oshiradi. Bu talab qonunidir. Talabning narx elastikligi narx oʻzgarganda talab qanday oʻzgarishini ifodalaydi. Biron-bir mahsulotga boʻlgan talab elastik deb yuritiladi, agar talab miqdori narxdagi oʻzgarishga sezilarli ravishda 49

Talabning daromad elastikligi.

Talabning daromad elastikligi iste’molchi daromadi oʻzgarganda talab miqdorining qanday oʻzgarishini bildiradi. Bu talab miqdorining foizdagi oʻzgarishini iste’molchilar daromadining foiz oʻzgarishiga nisbati shaklida hisoblanadi.

Talabning narxlar kesishgandagi elastikligi.

Talabning narxlar kesishgandagi elastikligi bir tovarga boʻlgan talab miqdori boshqa bir tovarning narxidagi oʻzgarishiga munosabati qanday boʻlishini ifodalaydi. Bu 1-tovarga boʻlgan talabning foizdagi oʻzgarishi 2-tovar narxining foizdagi oʻzgarishi nisbati shaklida hisoblanadi.

Taklif elastikligi.

Taklif qonuni shuni koʻrsatadiki, yuqori narx taklif miqdorini oshiradi. Taklifning narx elastikligi narxdagi oʻzgarishga qancha taklif 59 miqdori oʻzgarishini ifodalaydi. Agar taklif narx oʻzgarishiga sezilarli darajada javob qaytarsa, tovar taklifi elastik deyiladi. Agar taklif narx oʻzgarishiga biroz javob qaytarsa, tovar taklifi noelastik deyiladi.

2. Nuqtasimon va yoysimon elastiklar

javob qaytarsa. Biron-bir mahsulotga boʻlgan talab noelastik boʻladi, agar talab miqdori narxdagi oʻzgarishlarga birozgina javob qaytarsa. Har qanday mahsulot uchun talabning narx elastikligi oʻsha mahsulotning narxi oshganda iste’molchilarning xaridi qanday ekanligini hisoblaydi. Shunday qilib, elastiklik iste’molchi xohishlarini shakllantiradigan koʻplab iqtisodiy, ijtimoiy va psixologik kuchlarda aks etadi.

3.Даромадга кўра талаб эластиклиги ва кесишган талаб элстиклиги.

Talabning narxlar kesishgandagi elastikligi.

Talabning narxlar kesishgandagi elastikligi bir tovarga boʻlgan talab miqdori boshqa bir tovarning narxidagi oʻzgarishiga munosabati qanday boʻlishini ifodalaydi. Bu 1-tovarga boʻlgan talabning foizdagi oʻzgarishi 2-tovar narxining foizdagi oʻzgarishi nisbati shaklida hisoblanadi.Qanday qilib taklifning narx elastikligi farq qilishi mumkin Firmalarda mahsulot uchun maksimum miqdorda qiymat mavjud boʻlganligi uchun, taklif elastikligi taklif qilingan miqdorning eng past darajasida juda baland va eng yuqori darajasida juda past boʻlishi mumkin. Bu yerda, narxning 3$ dan 4$ga oʻsishi taklif qilinadigan miqdorni 100 dan 200 ga oshiradi.Taklif qilinadigan miqdorda 67% oʻsish (oʻrta nuqta metodidan foydalanib hisoblangan) narxdagi 29 foiz oʻsishdan kattaroq, taklif chizigʻi bu holatda elastik. Ammo, narx 12$ dan 15$ ga oʻsganda taklif qilinadigan miqdor 500 dan 525ga oshadi. Chunki taklif qilinadigan miqdorning 5% oʻsishi narxdagi 22 foiz oʻsishdan kichikroq va taklif chizigʻi bu holatda noelastik.