E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»

— Jahon  tarixi
177

---

U RUSH D A N   KEYINGI  AQSH  PREZID EN TLA R I  FAOLIYATI 
HAQIDA  JADVALNI  T O ‘ LDIRING
Prezidentlar
Faoliyati
1 9 -§ .  Lotin  Amerikasi  davlatlari
lkkinchi  jahon
 
urushining  Lotin
 
Amerikasi  davlatlari
 
uchun  oqibatlari
Ikkinchi jah o n   urushi  Lotin  Amerikasi  davlatlari 
iqtisodiy  taraqqiyotining  yuksalishiga  katta  ta ’sir 
k o ‘rsatdi.  B uning  sababi  —  urush  tufayli  bu 
m intaqa davlatlari  xomashyosiga bo‘lgan talabning 
yanada  oshib  ketganligida  edi.  Talabning oshishi, 
tabiiyki,  xom ashyo  m ahsulotlarining  xarid  narxini  ham   ko‘tarib  yubordi. 
Ayni paytda bu davlatlam ing sanoati  ham  tez sur’atlar bilan  rivojlana boshladi. 
Bu  esa,  o ‘z  navbatida,  milliy  sanoat  m ulkdorlari  kuchayishiga  olib  keldi.
lkkinchidan,  urush  G ‘arbiy Yevropa  davlatlarining  Lotin  Amerikasidagi 
mavqeyini  pasaytirib  yubordi.  Bu  esa,  o ‘z  navbatida,  m intaqada  AQSH 
ta ’sirining  kuchayishiga  olib  keldi.  M intaqa  davlatlari  iqtisodiyoti  AQSH 
m onopoliyalari  ta ’siriga  tushib  qoldi.  C hun o n ch i,  AQSH  bu  m intaqa  dav- 
latlari  iqtisodiyotiga  100  mlrd.  dollar  m iqdorida  sarm oya  kiritgan.  Bu  — 
boshqa barcha  davlatlar kiritgan  sarm oyadan  20 baravar k o ‘p edi.  M intaqada 
A Q S H ning  harbiy-siyosiy  m avqei  ham   kuchayib  bordi.  U rush  yillarida 
A QSH  bu  m in taq ad a  90  dan  o rtiq  harbiy-havo  va  harbiy-dengiz  baza 
(qarorgoh)larini  tashkil  etishga  erishdi.
B undan  tashqari,  AQSH  Lotin  Am erikasi  davlatlariga  turli  xil  m az- 
m undagi  iqtisodiy,  siyosiy  va  harbiy  shartnom alarni  qabul  qildira  oldi. 
M intaqa  davlatlarida  jam iyat  taraqqiyoti  yo ‘li  xususida  uch  katta  siyosiy
guruh  o ‘rtasida  sh id datli  kurash  bordi.  Bu  — 
taraqqiyotning konservatorlik,  milliy  islohotchilik 
va  inqilobiy yo‘llari  tarafdorlari  o ‘rtasidagi  kurash 
edi.
Konservatorlik y o ‘li  mavjud  holatning saqlanishidan  m anfaatdor k uchlar 
yo‘li  edi.  Konservatorlik  latifundiyachilikning  saqlanib  qolishi  u chu n  har 
qanday o ‘zgarishga  qarshi jo n -jah d i  bilan  kurashar edi.
Latifundiyachilik  Lotin  Amerikasi  asriy  qoloqligining  tub  sababi  b o ‘lib 
keldi.  Biroq  ikkinchi  jah o n   urushidan  so‘ng  latifundiyachilikning  qulashi 
m uqarrar  b o ‘lib  qoldi.  B unga,  b irin ch id an ,  d eh q o n lar  kurashi  t a ’sirida 
hukum atning agrarislohot o ‘tkazishga  m ajbur b o ‘lganligi,  ikkinchidan,  milliy 
san o a tn in g   g u rk irab   riv o jlan ish i,  u c h in c h id a n   esa,  kuchli  d em o grafik 
«o‘zgarish»  yuz  berganligi  sabab  bo ‘ldi.