Domuladjanova shaxlo ibragimovna

O‘lchovga tayyorgarlik.
Instruksiya bo‗yicha analizatorga avtomatik 
titrlash bloki ulanadi. So‗ng analizator va blokni tarmoqqa ulagan holda 10 
daqiqa davomida isitiladi. 

---

73 
So‗ng avtomatik titrlash bloki dozatoriga natriy gidroksidi aralashmasi 
quyiladi.Instruksiyaga rioya qilingan holda potensiometrik analizatorini o‗lchov 
diapazonini pH 8,8 ga mos bo‗lgan holatda sozlanadi va yoqiladi. 
Instruksiyaga asosan avtomatik titrlash blokini ekvivalent nuqtasini pH 
8,8 gacha sozlanadi va blokda pH 4,0 bo‗lganda natriy gidroksidini tomchilab 
yuboriladi. 
O‘lchovlarni olib borish tartibi. 
O‗lchov natijalarini olib borishda o‗lchovlar parallel holatda 
aniqlanadi.Ikkinchi o‗lchovni natijasi birinchi natijani olib bo‗lingandan keyin 
olib boriladi. 
50 sm
3
hajmdagi stakanga 10,00 g yogurt solinib tortib olinadi va pipetka 
yordamida 20sm
3
miqdorda distillangan suv qo‗shiladi. Aralashma yaxshilab 
aralashtiriladi. 
Stakan ichiga magnit meshalkaning sterjenini joylashtiriladi va stakanni 
magnit meshalkasiga qo‗yiladi. Meshalkaning dvigatelini yoqiladi va stakanni 
magnit 
meshalkasiga 
qo‗yiladi. Meshalkaning dvigateli yoqiladi va 
potensiometrik analizatorning elektrodlarini va dozatorning avtomatik titrlash 
bloki quyilish trubkasiga mahsulotni stakan bilan birgalikda joylashtiriladi. 
Avtomatik titrlash blokining ―pusk‖ knopkasi bosiladi, 2-3 soat o‗tgandan 
so‗ng ―viderjka‖ knopkasi bosiladi. Bu holatda natriy gidrokidli aralashma 
dozator bloki orqali mahsulot bo‗lgan stakanga tusha boshlaydi va 
neytrallanadi.Ekvivalent nuqtasi pH 8,8 ga etganda neytrallash jarayoni 
avtomatik to‗xtatiladi va avtomatik titrlash tugatilganda ―konets‖ signali yonadi. 
Shundan so‗ng barcha tugmalar o‗chiriladi. Neytrallash uchun 0,05 sm
3
miqdorgacha ishlatilgan natriy gidroksidi aralashmasi hajmining o‗lchovi olib 
boriladi. 
Yogurtning gradus Terner hisobidagi kislotaliligi natriy gidroksidining 
0,1 mol/dm
3
mol konsentratsiyali suvdagi aralashmasiga teng. Bu 10g yogurtni 
neytrallash uchun ketgan miqdorini 10ga ko‗paytirilganini hisobi.

---

74 
Titrlashni qo‗l bilan olib borish usulidan hajmi 5 sm
3
, bo‗luv shkalasi 
0,05sm
3
bo‗lgan mikrobyuretkalardan foydalangan holda hamda potensiometrik 
analizatorni texnik shartlar olib boriladi. pH 4,0ga etganda ishqorni tomizish 
intervali 20 s kam bo‗lmagan holatda bo‗lishi talab etiladi. pH 8,5ga etganda 
interval 30 s kam bo‗lmasligi lozim. pH 8,8ga etganda ishqor qo‗shish 
to‗xtatiladi va titrlash uchun ketgan ishqorning miqdori hisoblanadi.