Dispersiya. Dispersiya turlari

Omillar bu tajriba o’tkazuvchini qiziqtirayotgan natijaviy o’zgaruvchiga ta’sir etuvchi o’zgaruvchilardir. Miqdoriy omillar raqamlar bilan olchanadi, sifat omillari esa raqamlar bilan olchanmaydi.

Bosqichlar omillarning tajribada olchanadigan qiymatidir.Sifat omillarining bosqichlari raqamlar bilan olchanadi. Masalan, ayol va erkaklarning jinsi darajasi va shimol, janub, g’arb va sharqning joylashuv darajasidir^. Miqdori omillar darajasi ozgaruvchining raqam qiymatlari bilan ozlashtiradi. Har bir kompaniyaning savdo xodimlari soni har bir tashkilotdagi maosh oluvchilarning soni va GPA ning oily maktab tizimi miqdoriy omillarni namoyish qiladi.

Omil darajalari omilning tajribadagi qiymatini belgilab beradi.

Yagona factor tajribada qollanilsa tajriba muolaja omilining darajasi hisoblanadi. Masalan: jinsiy omil SAT ning baholari bilan organilsa tajriba amaliyoti jinsning 2 darajasida boladi. Ayol va erkak yoki oylik oluvchilarning sonining tasiri eksperiment subekti bolsa, raqamli qiymatlar miqdoriy omillar bilan tavsiflanadi.
Agar ikki yoki koproq omillar tajribada qollanilsa omil darajasi kombinatsiyasi ishlatiladi.Misol uchun jins va ijtimoiy mavqe darajasi omillari SAT qiymatlari bilan baholansa, jins va ijtimoiy iqtisodiy darajalar birikmasi qollaniladi yani (Ayollar yuqori qatlam)va (Erkaklar quyi qatlam).