|
Menejerning imidji
- bu uning obrazi, ushbu menejerning unga alohida
o‘ziga xoslikni beruvchi va uni bir qator boshqa rahbarlardan ajratib turuvchi
farqlanuvchi va mutloq ta‘riflari haqidagi mustahkam tasavvurdir. Imidjning
asosini ishning maqsadga qaratilgan holda tashkil qilinayotgan va qo‘llab
quvvatlanayotgan uslubi va menejerning shaxslararo munosabatlari va rasmiy
atributlari (belgilari) tashkil qiladi.
―Imidj‖ inglizcha so‘z bo‘lib, ―obraz‖, ―shuhrat‖ni bildiradi. Bu kimningdir,
nimaningdir ommaviy ongda vujudga kelgan va sterotip xarakterga ega bo‘lgan
hissiyotli bo‘yalgan obrazidir. O‘zining imidji haqidagi g‘amxo‘rlik bu uni
odamlar ongida gavdalanishi, o‘zini o‘zi eng yaxshi tanishtirishdir.
Imidj tushunchasi personifikatsiya (gavdalantirish, tasvirlash)ga yaqinroq
bo‘ladi, ammo o‘zining ichiga shaxsning nafakat tabiiy xususiyatlarini, balki
maxsus yaratilganlarini ham oladi. Bundan tashqari, u odamning tashqi qiyofasi va
ichki dunyosi haqida, uni psixologik turi haqida gapiradi.
Kasbiy imidjni olish ishbilarmon kishi, yetakchi uchun birdan bir maqsad
emas. Ammo unga ega bo‘lish unning g‘oyatda muhim shaxsiy va kasbiy ta‘rifini
tashkil qiladiki, bu chukur amaliy ma‘noga ega.
―Imidj‖ tushunchasining ma‘nosi har xil yig‘ilganlardan vujudga keladi.
Uning eng muhim qismi ahloqiydir. Gap shundaki, ahloqli odam insoniy tajriba
tomonidan tekshirib chiqilgan ahloqiy nasihatlar bo‘yicha yashash zarurligini his
qiladi, ahloqsiz esa hamma vakt shaxsiy ehtiroslari va ehtiroschalarining asiri
bo‘ladi va uning ideali- hamma narsaga yo‘l qo‘yilganlikdir.
104
Bizning
jamiyatimizga
o‘zini
o‘zi
hammadan
avval
ma‘naviy
takomillashtirishga qodir ahloqan ishonchli menejer zarur. Uning e‘tiborini
insoniyat madaniyatining barcha boyliklarini qamrab olishi kerak, ya‘ni u keng
gumanitar bilimlarga ega bo‘lishi kerak.
Imidjni shakllantirishning asosiga qo‘yidagi tamoyillar qo‘yilishi mumkin:
takrorlash tamoyili;
ta‘sirni uzliksiz kuchaytirish tamoyili;
―ikki yoqlama chaqiruv‖ tamoyili.
Takrorlash
tamoyili
inson
xotirasining
xususiyatlariga
suyanadi:
takrorlanuvchi axborotlar esda yaxshi qoladi. Odamlarga qabul qilingan xabarni
o‘ziniki qilish uchun vaqt kerak bo‘ladi. Ko‘p martalab takrorlash esa odam
ruhiyatini moslashtiradi.
Menejer o‘zining, ammo albatta madaniyatlashtirilgan uslubi, oliyjanob
obrazi, tadbirkorning, nafaqat muvaffaqiyatni yarmini, balki faoliyatdan doimiy
ravishda qanoatlanishini qafolatlaydigan imidjiga ega bo‘lishi zarur. Madaniy va
muvaffaqiyatli bo‘lishni istagan menejer quyidagilarga rioya qilishi kerak:
va‘dani muddatida bajarish. Agar bajara olmasa, bahona qilish emas, balki
yangi muddatni belgilash va mayli kechikib bo‘lsa ham, o‘zi so‘zining ustidan
chiqish;
‖foydasiz‖ takliflarga e‘tiborli va ob‘ektiv bo‘lish;
keraksiz takliflarni odob va muloyimlik bilan rad qilish;
o‘ziga ishongan bo‘lish, ammo katta ketishdan qochish;
qabul qilingan keraksiz qaror uchun javobgarlikni qo‘l ostidagilarga, agar bu
ularning huquq doiralariga kirmasa yoki ular sizdan tegishli vazifa yoki tavsiya
olmagan bo‘lsalar, yuklamaslik;
qo‘l ostidagilarni xira qilib emas, to‘g‘ri tarbiyalash, ularning unumli
mehnati va tashabbusini rag‘batlantirish;
hech qachon sizning fikringiz va nuqtai nazaringiz hamma vaqt ham yaxshi
bo‘lmasligini, mutloqo yomon bo‘lmagan boshqa fikrlar va nuqtai nazarlar
borligini esdan chiqarmaslik;
muvaffaqiyatsizlik, uzilish va xatoning hech bir holini sinchiqlab tahlil
qilmasdan qoldirmaslik;
ishda uchta ―maslik‖: jaxl chiqmaslik, sabr-toqatni yo‘qotmaslik,
sho‘‘baishib ketmaslikka amal qilish;
o‘zini kechikishi yoki tadbirni tayyorlanmaganligi uchun ishni boshlanishini
kechiktirish sheriklar, qo‘l ostidagilarga nisbatan hurmat- sizlikning yuqori
darajasidir;
odamlarning kamchiliklariga, agar bu kamchiliklar biznesga halaqit
bermasalar, chidamli bo‘lish;
shuni esdan chiqarmaslik kerakki, odamni nafaqat so‘z bilan haqoratlash
mumkin, imo-ishoralar, mimika, gavdaning turishi ham ifodaliroq bo‘ladi;
odamning ishga doir sifatlariga, ayniksa sizning u bilan muno- sabatingiz
yomon bo‘lsa, adolatli bo‘lish;
105
iqtidorli xodimlardan qo‘rqmaslik;
xodimlarga tashkilotning maqsadlariga erishish uchun ko‘proq erkinlik
berish;
odamlar oldida maqtash, yakkama yakka qolganda qoyimoq;
inson uchun kamsitishdan keskinroq va og‘riqroq hech narsa yo‘qligini
esdan chiqarmaslik. U unitilmaydi va kechirilmaydi;
eshitishni bilish, cheksiz sabr-toqatga ega bo‘lish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
