Dehqonchilik ilmiy izlanish asoslari bilan fanidan ma’ruza ma'tinlari doc

DALA TAJRIBASINI O’TKAZISh ShAROITLARINING XUSUSIYaTLARI

Download 1,29 Mb. bet 81/110 Sana 01.06.2022 Hajmi 1,29 Mb. #625871

Bog'liq
Dehqonchilik ilmiy izlanish asoslari bilan fanidan ma’ruza ma\'ti

Bu sahifa navigatsiya:

• Sabzavotchilikda o’tkaziladigan tajribalarning xususiyatlari.

DALA TAJRIBASINI O’TKAZISh ShAROITLARINING XUSUSIYaTLARI. YeR TANLASh VA TAJRIBAGA TAYYoRLASh

Reja:

1. 
   Sabzavotchilikda o’tkaziladigan tajribalarning xususiyatlari. Sabzavotchilikda tajribalar ikki xil sharoitda, ya’ni ochiq va yopiq usullarda olib boriladi. Ochiq maydondagi yetishtiriladigan sabzavotlar bilan tajribalar o’tkazish uslubi dala ekinlarinikiga o’xshashdir. O’ziga xos tomoni – sabzavot o’simliklarining xilma xilligi va paykalchalarni tabaqalashtirish, hosilni yig’ishtirish, sifatini baholash bilan farqlanadi. Bu xildagi tajribalarni unumdorligi tekis bo’lgan maydonlarda o’tkazilishi lozim. Har bir paykalchada yetarlicha o’simliklar bo’lishi kerak.
   

Paykalchalarning hisoblanadigan maydonchasi quyidagicha bo’lishi tavsiya etiladi: sholg’om, piyoz, sabzi, petrushka, qalampir – 5-10 m², bodring, karam, pomidor, boqlajon, lavlagi – 10 - 30 m², tarvuz, qovun, oshqovoq – 100 - 150 m².
Takrorliklar soni 4 ta bo’lishi va paykalchalar enining bo’yiga nisbati 1:2, 1:5, 1:10 bo’lishi kerak. Paykalchalarni joylashtirish uslubi boshqa dala ekinlariniki singaridir (bir yarusli, ikki yarusli, to’rt yarusli).
Himoyalangan, yopiq joyda o’stirilgan o’simliklar bilan o’tkaziladigan tadqiqotlarda hamma sharoitlar (yorug’lik, issiqlik va boshqalar) bir xil bo’lishi muhimdir. Hisoblanadigan paykalchalarning maydoni 4-10 m², takrorliklar soni 4-6 ta. Paykalchalar oralig’ida himoya zona qoldiriladi. O’simliklarning o’sishi va rivojlanishi kuzatib boriladi. Hosildorlikni hisoblash va yig’ishtirish yoppasiga o’tkaziladi.
Hosili bir marta yig’ishtiriladigan ekinlarning (piyoz, ildiz mevalilar va shu kabilar) hosili hamma paykallardan bir vaqtda yig’ishtirilib olinadi.
Ko’p marta teriladigan o’simliklarning hosili texnik yetilgan davrda, sifatli qilib, dag’allashmasdan oldin terib olinadi. Umumiy hosil tovar va tovar bo’lmaganlarga ajratilib hisobga olinadi. Har qaysi paykalchadan sabzavotlarning hosil sifati (o’rtacha og’irligi,

86

saqlanishi, quruq modda, qand miqdori, vitaminlar, mahsulotning ta’mi va boshqalar)ni aniqlash maqsadida namunalar olinadi.

2. 
   
   
   Download 1,29 Mb.
   
   Do'stlaringiz bilan baham: