Davriy sistemaning yettinchi gruppa elementlari

MAVZUGA DOIR TAJRIBALAR

1-tajriba. Xlorning olinishi

(Tajriba mo’rili shkafda o’tkaziladi)

29-rasmda ko’rsatilganidek asbob yig’ing. Kolbaga ozgina MnO₂ yoki KMnO₄ kristalidan soling, uning ustiga konsentrlangan xlorid kislotadan ozgina quyib qizdiring. Xlor ajralib chiqishini uning rangidan bilib olishingiz mumkin. Buning uchun xlor yig’iladigan kolbaning orqasiga oq qog’oz tuting. Hidini sinab ko’rish vaqtida nihoyatda ehtiyot bo’ling (qattiq hidlamang). To’rtta kolbaga xlor yig’ib, og’zini shisha plastinka bilan berkitib, keyingi tajribalar uchun saqlab qo’ying.

2-tajriba. Metallarning xlorda yonishi, natriyning xlorda yonishi.

Filtr qog’oz yordamida yaxshilab tozalangan kichkina natriy bo’lagini temir qoshiqchaga solib qizdiring. Suyuqlangan natriy metalini yuqoridagi tajribada olingan xlorli idishga quying. Natriyni xlorda yonishini kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing.

3-tajriba. Misning xlorda yonishi.

Temir sim olib, uning uchini bukib, ilmoq hosil qiling va ilmoqqa soch tolasidek ingichka mis simdan bir tutamini iling. Mis tolasini alangada qizdirib, uni tezlik bilan xlor yig’ilgan idishlardan biriga tushiring. Misning xlorda yonishini kuzating. Idish sovugandan so’ng, unga ozroq suv quyib chayqating. Eritmaning mis ioni Cu²⁺ uchun xos bo’lgan havorangga kirishini kuzating. Reaksiya tenglamsini yozing.