Davlat tushunchasi va uning mohiyati

Jamiyat siyosiy tizimida davlatning o’rni.

Jamiyatning siyosiy tizimi – bu davlat organlari, muassasalari, korhonalar, turli siyosiy partiyalar, kasaba uyushmalari, jamoa birlashmalari, milliy jamoalari va huquqiy normalar yig’indisidir. Davlatninghuquqni muhofaza qiluvchi sud, proko’ratura, adliya, ichki ishlar, milliy havfsizlik organlari jamiyatning siyosiy tizimi ichida ososiy ornini egallaydi. U mahsus zo’rlik hokimiyatga ega bo’lgan siyosiy tashkilot bo’lib, uning hududidagi barcha fukoralarga davlat tilida ish olib borib, siyosiy hukmronligini o’rynatadi. Davlat zo’rlik kuchi bilan mustaqil holda ichki va tashqi sohada vazifalarni amalga oshiradi.

Davlat jamiyatning boshqa siyosiy tashkilotlardan quyidagi belgilar bilan farq qiladi.

1.Davlat jamiyatdagi barcha sinf, millat, ellat va tabaqalarlarning siyosiy tashkilotidir. Ammo davlat ularning yagona siyosiy tashkiloti emas. Jamiyatda davlatdan tashkari turli siyosiy partiyalar, kasaba uyushmalar, birlashmalar mavjud. Agar davlat jamiyatdagi kishilarning siyosiy tashkiloti bo’lsa, boshqa tashkilotlar ayrim guruhlarni kasbi, diniy qarashi, siyosiy- ijtimoiy qarashlari bo’yicha birlashtiradi va ularga hizmat qiladi.

2.Davlat aholini ma'muriy hududiy birliklarga bo’lib, o’z hokimiyatini ma'muriy-huudiy printsipi asosida amalga oshiriladi. Masalan; O’zbekiston Respublikasi ma'muriy-hududiy tuzilishi jihatidan viloyatlar, tumanlar, shaharlar, shaharchalar, qishloqlar, ovullar va Qaraqolpogiston Respublikasidan iborat. Jamiyatdagi boshqa siyosiy tashkilotlar kishilarning turar joylaridan qat’iy nazar, e'tihodiga, kasbiga va boshqa ijtimiy belgilariga qarab birlashtiradi. Masalan; siyosiy partiyalar fuqarolarni e'tihodiga qarab, kasaba uyushmalari kasbiga qarab birlashtiradi.