Dav kad indd

Mustaqil o‘rganish uchun savollar:
1. ko‘chmas mulklarni shakllantirish protsedurasi qanday 
bosqichlarni o‘z ichiga oladi?
2. tayyorgarlik bosqichi qanday protseduralarni o‘z ichiga 
oladi?
3. ko‘chmas mulklarni shakllantirish joyda qanday ketma-
ketlikda amalga oshiriladi?
4. yer kadastri kitobining mazmuniga nimalar kiradi?
5. yer uchastkasini ajratish qanday bosqichlarda amalga oshi-
riladi?
2.7. Kadastr hujjatlarini rasmiylashtirish
ko‘chmas mulk kadastri hujjatlarini rasmiylashtirish, ya’ni 
ko‘chmas mulk kadastrini tuzish uchun bir qator tashkiliy-hu-
quqiy va texnologik masalalarni hal qilish zarur. bular qatori-
ga ko‘chmas mulkning qonuniy asosini yaratish, ko‘chmas mulk 
asosini yaratishga doir me’yoriy hujjatlarni yaratish, hududiy ka-
dastr xizmatlarini tashkil etish kabi ishlar kiradi.
ma’lumki, ko‘chmas mulkka asosan yer, bino va inshootlar 
kiradi. ularning huquqiy holatlarini davlat ro‘yxatiga olish, dav-
lat ro‘yxatidan chiqarish, ulardan foydalanishni butunlay yoki 
qisman cheklash kabi masalalar ko‘chmas mulk kadastrida max-
sus rasmiylashtiriladi va bular to‘g‘risida guvohnomalar tuziladi 
hamda ular subyektlarga topshiriladi.
har bir yer uchastkasi, bino va inshootga bo‘lgan huquqlar 
davlat ro‘yxatiga olinadi hamda buning natijasida kadastr hujjat-
lari tuziladi va rasmiylashtiriladi. bu tadbir bundan foydala nish 
huquqini belgilash, bunday huquqni cheklash yoki bu huquq ni 

---

58
bekor qilish maqsadida bajariladi. Ro‘yxatga olishda ushbu huj-
jatlarning nusxalari va yer uchastkasi tarkibini tashkil etuvchi 
eksplikatsiya, kadastr planining nusxasi, yer uchastkasi chegara-
larini belgilovchi uning tavsifi, chizmasi, yer uchastkasiga che-
garadosh bo‘lgan boshqa yer egalari bilan chegaralar bo‘yicha 
kelishmovchiliklar yo‘qligi haqida hujjatlar, yer uchast kasining 
burchaklari va chegarasining boshqa asosiy nuqtalari ning koordi-
natalari, ularni hisoblash jadvali, boshqa shaxsga vaqtincha foy-
dalanish huquqini beruvchi hujjatlar va hokazolar ko‘rsatiladi.
yer uchastkasi, bino va inshootlarga bo‘lgan huquqlarni 
ro‘yxatga olish hujjatlarini rasmiylashtirishda ularning huquqiy 
holatini aks ettiruvchi quyidagi hujjatlardan biri bo‘lishi shart:
– yer uchastkasiga bo‘lgan doimiy egalik qilish huquqini 
beruv chi davlat dalolatnomasi;
– yer uchastkasidan doimiy foydalanish huquqini beruvchi 
davlat dalolatnomasi;
– yer uchastkasiga merosiy egalik huquqini beruvchi davlat 
dalolatnomasi;
– yer uchastkasidan vaqtincha foydalanish huquqini beruvchi 
davlat hujjati;
– yer uchastkasini ijaraga berish to‘g‘risidagi shartnoma;
– meros huquqini beruvchi vasiyatnoma;
– yer uchastkasini berishga doir mahalliy hokimiyat organlari-
ning qarorlari;
– sudning qarorlari;
– yer uchastkasini kimoshdi savdosi orqali olinganligini tas-
diqlovchi hujjatlar;
– savdo va xizmat ko‘rsatish binolarini xususiylashtirish nati-
jasida yer uchastkasi bilan birgalikda huquqini tasdiqlovchi huj-
jatlar;
– O‘zbekiston Respublikasi hududida joylashgan xorijiy dav-
latlarning diplomatik vakolatxonalariga va boshqa xalqaro tashki-
lotlarga sotilgan yer uchastkalari va ulardagi bino-inshootlardan 
foydalanish huquqini tasdiqlovchi hujjatlar;
– xorijiy yuridik va jismoniy shaxslar tomonidan sotib olingan 
turar joy binolari, ular joylashgan yer uchastkalari bilan birgalik-
da foydalanish huquqini tasdiqlovchi hujjatlar.

---

59
yer uchastkasiga bo‘lgan huquqni ro‘yxatga olish hujjatlarini 
rasmiylashtirish chog‘ida quyidagi ma’lumotlar va ko‘rsatkichlar 
keltiriladi:
– yerdan foydalanuvchi (ijarachi)ning nomi;
– yuridik manzili;
– yer uchastkasiga doir huquqiy hujjatning turi;
– yerdan foydalanish muddati;
– yer uchastkasini berish haqidagi (hujjatning nomi, raqami, 
kim tomonidan va qachon berilganligi haqidagi ma’lumotlar);
– yer maydoni ga yoki kv.(hujjat bo‘yicha qanchaligi va joyda 
haqiqiy qanchaligi, bundan tashqari qanchaligi);
– yer uchastkasi ro‘yxatdan o‘tkazilgani haqidagi guvoh-
nomaning raqami va berilgan vaqti;
– yer uchastkasidan vaqtinchalik foydalanish (servitutlar) ha-
qida va boshqa cheklashlar haqida ma’lumotlar.
kadastr hujjatlarini rasmiylashtirish davrida kadastr tasvirlovi-
ni bajaruvchi mutaxassis tomonidan yer uchastkasi chegaralarini 
chegaradosh yer egalari bilan birga belgilanganligi va to‘g‘ri ekan-
ligini har ikkala tomondan kelishilganligi to‘g‘risida dalolatnoma 
tuziladi (1-shakl).
1-shakl
_________________
«tasdiqlayman»
_________________
ko‘chmas mulk kadastri 
(shahar, qo‘rg‘on) xizmati boshlig‘i
(imzo)____________
(F.i.sh)___________
«__» _______20__y
yer uchastkalarining belgilanganligi va chegaradosh yer ega-
liklari bilan kelishilganligi haqida