Дастурлаш асослари

ЭШИТИБ ТИНГЛАШ МАЛАКАЛАРИ 
1.Шароит яратинг. 
Сѝзлаѐтган одамга эркин гапириши мумкинлигини ҳис 
қилишига ѐрдам беринг,сѝзловчи учун қулай шароит яратиб беринг. Телефонни 
ѝчириб қѝйинг, ҳеч ким ҳалақит бермайдиган жой топинг. 
2. Фаол ҳолатга киринг. 
Вужудингиз фаол ҳолатда бѝлганда ақлни 
жамлашга ѐрдам беради, аксинча бѝшашган ҳолатда мия ҳам энг кам имконият 

---

86 
билан ишлайди. 
3.Нигоҳингизни сўзлаѐтган одамга йўналтиринг. 
Шундай ҳолат тинглаш 
ва диққатни жамлашга ѐрдам беради. Агар сиз атрофга ѐки полга тикилсангиз 
сизнинг диққатингиз ҳам кѝзингиз ортидан эргашади. Суҳбатдошингизга 
мулойим ва қѝллаб-қѝлтиқловчи нигоҳ билан қаранг, агар қаттиқ тикилсангиз 
буни у душманлик сифатида қабул қилади. 
4 Тинглаб эшитмоқчи эканлигингизни кўрсатинг. 
Сиз ҳақиқатан ҳам 
қизиқаѐтганлигингизни кѝрсатинг. Гавдангизнинг ҳолати ва ҳаракатларингиз 
суҳбатдошингизни тинглаѐтганлигингизни кѝрсатсин. Ёдингизда тутинг, одамлар 
ҳар доим эътиборли ва самимий одам билан мулоқот қилишга интилишади. 
5. Сўзлаѐтган одамга нисбатан мустаҳкам диққатингизни сақланг. 
Қоғозларни титманг, ҳеч нарса чизманг, ручка ѐки бармоқларингиз билан столни 
тақиллатманг. Столга кѝз югуртириш, қоғозларга тикилиш каби чалғитувчи 
ҳаракатлар диққатингизнинг сѝзловчи билан бегона предметлар ѝртасида 
бѝлинишига сабаб бѝлади. 
6.Эшитиб тинглаш зарур. 
Суҳбатдошингизнинг фикрига диққатингизни 
жамланг. Фикрларингизнинг ―адашиб‖кетишига йѝл қѝйманг. Сѝзловчини 
тушуниш учун эшитишга ҳаракат қилинг. 
7.Эшитиш жараѐнини мантиқий режалаштиринг. 
Эшитаѐтганларингизни 
ҳаммасини эслаб қолиш қийин, лекин энг муҳимларини эслаб қолиш шарт.
8.Cухбатдошингизнинг ҳиссиѐтини тушунишга ҳаракат қилинг. 
Фақат 
сѝзларнинг мазмунини эмас, суҳбатдошингизнинг ҳиссиѐтини ҳам тушунишга 
ҳаракат қилинг. Ёдингизда тутинг, одамлар ѝз фикр ва ҳис-туйғуларини 
ижтимоий нормаларга мос ҳолда ‖кодлаштириб‖ узатишади.