Дастурлаш асослари

М) қонунсиз жанг. 
Ҳар бир одамда бошқалар билан муҳокама қилишни 
истамайдиган бирон бир хусусият бѝлади. Бу жисмоний сифат, рухий кечинма, 
ѝтмишдаги бахтсизлик ѐки ѝзида қутулишга куч тополмаѐтган чуқур илдиз отган 
одат- умуман биров билан муҳокама қилиш нохуш бѝлган ҳамма нарса бѝлиши 
мумкин. Мулоқотнинг қоидасиз жанг усулини қѝлловчилар айнан ана шундай 
интим деталлардан фойдаланиб, суҳбатдошининг дилини оғритишга интилишади. 
Одатда бундай одамлар қасд олиш мақсадида шундай қилишади. 
Н) айблаш. 
―Айбловчи‖ вужудга келган вазиятдан чиқиш йѝлини излаш 
ѝрнига, бѝлиб ѝтган воқеада фақат суҳбатдошини айблашни хоҳлайди. 
Бундайларнинг ѝзларини ҳеч қачон айбдор деб ҳисобламасликларини гапириб 
ѝтирмаса ҳам бѝлади. Бундай ҳулқ муаммони ечишга ѐрдам бермайди, 
суҳбатдошни ѝзини ҳимоя қилишга мажбур қилади ҳолос. 
О) келишув бўйича золимлик. 
―Келишув бѝйича золимлар‖ ѝрнатилган 
тартибни ѝзгартиришга ҳеч қачон йѝл қѝйишмайди. Рол ва мажбуриятлар бир 
марта тақсимландими, тамом, энди улар ҳеч қачон ѝзгармайди. ―Болага қараш, 
идиш ювиш ва х.з. – сенинг ишинг‖. 
П) мавзудан қочиш. 
Баъзи одамлар тортишув пайтида мавзуга умуман 
алоқаси йѝқ нарсалар ҳақида эслаб қолишади: ѝтган янги йилда ѝзингизни ѐмон 
тутганлигингиз, пул ишлатишни билмаслигингиз, тишингизни вақтида 
ювмаслигингиз – қисқаси, ишга умуман алоқаси йѝқ нарсаларни гапира 
бошлашади. 
Р) Бирон нарсани рад қилиш. 
Ўз эътирозларини очиқ айтиш ѝрнига, баъзи 
одамлар бошқаларни бирон нарсадан маҳрум қилиш билан жазолашади: кечки 
овқатни қилмаслик, ғамхѝрлик кѝрсатмаслик, бошқа жой солиб ѐтиш, ѐрдам 
бермаслик ва х.з. Бундай ҳулқ муносабатларнинг баттар чигаллашишига сабаб 
бѝлади. 
С) зараркунандалик усули. 
Зараркунандалар ѝзларига ѐқмай қолган 
одамларга 
нохушликлардан 
ҳимояланишга 
имкон 
бермай 
ва 
ҳатто 
атрофдагиларнинг эътиборсизликлари ва ҳазил-мазаҳларини рағбатлантириб қасд 
олишади, ҳисоб-китоб қилишади.