Darsning maqsadlari

3. MAVZU YUZASIDAN TAHLIL, O‘QUVCHILARNI MUSTAQIL ISHLASH JARAYONLARINI TASHKIL ETISH

“Mening fikrim o‘zgacha” (badiiy tahlil qilish)usuli yordamida, ya’ni o‘qituvchi oldindan bergan tapshiriqqa binoan o‘quvchilar shoir she’rlarini yoddan aytib berishlari va she’r haqidagi fikrlarini og‘zaki bayon etishlari zarur.

1-guruh:
* * *
O‘zimniki emas bu umr,
To‘la menikimas, sezib turibman.
Bir vaqtlar meni deb halok bo‘lgan kimdir,
Men uning uchun ham yashab yuribman.
O‘zimniki emas. O‘rtada baham
Achchiq-chuchugi-yu, guli, mevasi.
Yengil-yelpi o‘tsa umrdan bir dam,
Rozi-rizo bo‘lmas egasi.


1-o‘quvchi: Inson o‘ziniki bo‘lgandagina qadriga etmaydigan narsani o‘zgalarga tegishli ekanini bilib, unumli foydalanishga intiladi.


2-o‘quvchi: she’rning mohiyatida daxldorlik hissi etakchilik qiladi.


3-o‘quvchi: burchga sadoqat va atrofdagilarga g‘amxo‘rlikning bosh sababi muallifdagi mas’uliyatning kuchli ekanida. Bir vaqtlar meni deb halok bo‘lgan kimdir, Men uning uchun ham yashab yuribman, deydi shoir. O‘zgalar uchun yashash, o‘zgalarni baxtli ko‘rish mas’uliyati etakchilik qiladi.


4-o‘quvchi: shoir shunchaki kun kechirmaydi. U yashaydi, yonib yashaydi. Bu yashash zamirida kuyunchaklik, nafaqat o‘zining, boshqalarning ham vaqtiga achinish, unumli foydalanishga chaqiriq bor.


5-o‘quvchi: she’rning bosh qahramoni bu shoirning o‘zi.


6-o‘quvchi: shoir bosh obrazning his-tuyg‘ularini berar ekan, o‘zining ma’naviy qiyofasini o‘quvchi ko‘z-o‘ngida gavdalantirib bera oladi.


7-o‘quvchi: Yengil-yelpi o‘tsa umrdan bir dam, Rozi-rizo bo‘lmas egasi, deya berilgan asarning xulosa qismida shoirning maqsadi ayonlashadi. Bu satrlarda o‘z-o‘zini taftish qilayotgan, o‘z-o‘zining hatti-harakatlaridan, mehnati, umri va hayotidan ko‘ngli to‘lmayotgan inson obrazi ko‘rinadi.