Darsliklar asosida davlat va huquq

30-bob. Ayirboshlash
497-modda. Ayirboshlash shartnomasi
Ayirboshlash shartnomasiga muvofiq har bir taraf boshqa tarafga bir tovarni boshqa tovarga almashtirish yo‘li bilan mulk qilib topshirish majburiyatini oladi.
Ayirboshlash shartnomasiga nisbatan tegishincha oldi-sotdi to‘g‘risidagi qoidalar qo‘llanadi, basharti bu ushbu bob qoidalariga va ayirboshlash mohiyatiga zid kelmasa. Bunda har qaysi taraf almashtirish yo‘li bilan topshirish majburiyatini olgan tovarni sotuvchi va qabul qilish majburiyatini olgan tovarni sotib oluvchi hisoblanadi.
Qonun hujjatlarida belgilangan tartibda davlat ro‘yxatidan o‘tkazilishi lozim bo‘lgan avtomototransport vositalarini ayirboshlash shartnomasi notarial tasdiqlangan bo‘lishi kerak.
498-modda. Ayirboshlash shartnomasi bo‘yicha baho va xarajatlar Agar ayirboshlash shartnomasidan boshqacha tartib kelib chiqmasa, ayirboshlanadigan tovarlar teng qiymatli deb taxmin qilinadi, ularni topshirish va qabul qilish xarajatlarini esa har bir holda tegishli majburiyatlarni bajaradigan taraf amalga oshiradi.
Ayirboshlash shartnomasiga muvofiq ayirboshlanadigan tovarlar teng qiymatli emas deb tan olingan taqdirda bahosi ayirboshlashga taqdim qilinayotgan tovar bahosidan past bo‘lgan tovarni topshirishi lozim bo‘lgan taraf, agar shartnomada haq to‘lashning boshqacha tartibi nazarda tutilgan bo‘lmasa, tovar yoki tovarni tasarruf qilish hujjatlari topshirilgandan so‘ng kechiktirmasdan baholardagi farqni to‘lashi lozim.
Agar ayirboshlanadigan tovarlar teng qiymatli emas deb tan olinsa, biroq ularning baholaridagi farq ayirboshlash shartnomasida nazarda tutilgan bo‘lmasa va shartnoma shartlariga qarab belgilanishi mumkin bo‘lmasa, narxlardagi farq ushbu Kodeks 356-moddasining to‘rtinchi qismida nazarda tutilgan qoidalarga muvofiq aniqlanadi.
499-modda. Ayirboshlash shartnomasiga muvofiq tovarni topshirish majburiyatini muqobil bajarish
Ayirboshlash shartnomasiga muvofiq ayirboshlanadigan tovarlarni topshirish muddatlari bir-biriga to‘g‘ri kelmagan taqdirda, tovarni topshirish majburiyatini boshqa taraf tovarni topshirganidan so‘ng bajarishi lozim bo‘lgan tarafning tovarni topshirish majburiyatini bajarishiga nisbatan majburiyatni muqobil bajarish to‘g‘risidagi qoidalar qo‘llanadi.
11-Vaziyat.
Ayirboshlash shartnomasiga ko‘ra fuqaro X. 3 xonali kvartirasini 4 xonali kvartiraga almashtirdi. Almashtirilgandan so‘ng 4 xonali kvartira yashash uchun yaroqsiz ekanligi ma’lum bo‘ldi. Bu vaziyatda O‘zbekiston Respublikasi Fuqarolik Kodeksining quyidagi moddalarini keltirish mumkin.