Дарслик./Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ., Топилдиев С. Р. –Т

Минтақавий (ҳудудий) такрор ишлаб чиқариш жараёнларни тартибга 
солишнинг маъмурий ва иқтисодий усуллар
1
 
Маъмурий усуллар 
Иқтисодий усуллар 
Бошқариш қарорларини тайёрлаш ва 
амалга ошириш учун шароит 
яратишга йўналтирилган аниқ 
манзилли топшириқлар беришга 
асосланади 
Умумий иқтисодий қонун-
қоидаларга, тамойилларга таянади 
Бошқариладиган объектларга 
тўғридан-тўғри таъсир кўрсатишда, 
бошқариш органининг манфаатини 
устувор равишда кўзлашда 
ифодаланади 
Бошқариладиган объектларга 
билвосита таъсир кўрсатилади, турли 
мулкчилик шакллардаги 
корхоналарнинг иқтисодий 
манфаатлари ҳисобга олинади 
Қабул қилинадиган қарорлар учун 
асосий масъулият бошқариш органи 
зиммасида бўлиб, бошқариладиган 
Хўжалик субъектлари тўлиқ 
мустақилликка эга бўлиши, ўз 
фаолияти ва унинг оқибатлари учун 
1
Абдурахмонов К.Х., Абдуллаев А.М., Дадабоев Ш.Х. Региональная экономика и управление 
Учебник. / Под ред. Акад. С.С. Гулямова – Т.: Изд-во “Fan va texnologiya”, 2007. – 425-427-бет. Асосида 
тузилди.

---

327 
объектнинг ҳуқуқлари чекланган 
юқори масъулиятли бўлиши тақозо 
этилади 
Маъмурий фармойишлар, режалар 
директив ҳарактерга эга бўлиб, 
уларни бажариш мажбурий 
ҳисобланиб, ундан четланишга йўл 
қўйилмайди 
Хўжалик субъектларини ўзининг 
иқтисодий манфаати нуқтаи 
назаридан ва иқтисодий рискни 
эътиборга олган ҳолда муқобил 
қарорлар тайёрлашга ва оқилона 
ечимлар топишга ундайди 
Минтақавий (ҳудудий) такрор ишлаб чиқариш жараёнларни тартибга 
солишнинг иқтисодий усуллари хўжалик субъектларининг иқтисодий 
манфаатлари орқали, солиқ имтиёзлар, кредитлар ва субвенциялар ва бошқа 
дастаклар ёрдамида қўлланилади. Юқори бошқариш органлари белгилаган ва 
тасдиқлаган қоидалар, низомлар доирасида хўжалик субъектлари, маҳаллий 
ҳокимият органлари фаолиятига билвосита таъсир кўрсатиб, уларга кенг 
ваколатлар берилади.
Шунингдек, минтақалар иқтисодиётини тартибга солишга қаратилган 
давлат минтақавий сиёсатини амалга оширишда адолатли ва самарали 
усуллардан фойдаланади.Адолатли усул-ишлаб чиқариш кучларини 
жойлаштиришнинг шундай турики, унга кўра мамлакат фуқаролари қайси 
ҳудудда яшашларидан қатъий назар, уларнинг турмуш даражалари деярли 
бир хил шароитлар ва имкониятларда бўлиши кўзда тутилади. Самарали усул 
– умумдавлат манфаатлари йўлида ҳар бир минтақанинг мавжуд ишлаб 
чиқариш имкониятларидан, салоҳиятларидан оқилона фойдаланишга 
қаратилган усулдир
1
. Ҳар иккала усулдан тўғри ва мутаносиб фойдаланиш 
муҳим аҳамиятга эга бўлади.