Dars ishlanmalar to‘plami 2019-2020 o’quv yili Sana Darsning mavzusi

Grafika san’atiga oddiy qora qalamda chizilgan surat, mavzuli kompozitsiyalar, kitobning ichki va tashqi tomoniga ishlangan turli badiiy suratlar, etiketkalar, turli xildagi markalar kiradi. Grafika san’ati, asosan, turli uzunlik va qalinlikdagi chiziqlar yoki oq-qora bo‘yoqlar yordamida aks ettiriladi. Grafika san’ati asarlari hajmi jihatidan uncha katta bo’lmay, ko‘p hollarda qog‘ozga ishlanadi.

Grafika to‘rt turga: dastgoh grafika, gazeta-jurnal grafikasi, plakat va amaliy grafikaga ajraladi.

R. Ahmedov. «Oqtosh». M Kagarov. «O’zbekistonim». P. Benkov. «Hovli».

Manzara - peyzaj ma’lum bir joyning ko‘rinishi, tasviri bu tasviriy san’at janri hisoblanadi. Manzarada tabiat, dengiz ko‘rinishlari marina/, daraxtzorlar, qirlar, shahar va qishloqlaming qiyofasi, umuman,turli joylaming tasviri orqali kishining his-tuyg‘ulari badiiy obrazlarda ifodalanadi. Manzara o’rta asrlarda Xitoy, Yaponiya, Uyg‘onish davrida esa Yevropada rivoj topdi. O’zbekistonda O’.Tansiqboyev manzara janridagi jozibador asarlari bilan mashhur.

Ijodiy ish bajarishning bosqichlari.

1 2 3

4 5 6

IV- Mustaxkamlash.

Savollar:

1. 
   Kompozitsiya nima?
   
2. 
   Yuqorida rassomlarning qaysi asarlari keltirilgan?
   
3. 
   Kolorit nima?
   

V- Uyga vazifa.

Sinfda qalamda boshlangan manzarani ranglarda bo’yang.
O’TIBRO’ _________________

Sana ___________________________

Sana ___________________________

Darsning mavzusi: Tabiatning obrazli manzarasini ishlash

Darsning maqsadlari:

a)Talimiy maqsad: Tabiatning obrazli manzarasini ishlash qonun-qoidalarini o’rgatish

b)Tarbiyaviy maqsad: Gozallikka bo’lgan mehr- muhabbatni o’yg’otish, gozallikni sevishni o’rgatish orqali yomonliklardan qaytarish

c)Rivojlantiruvchi maqsad: Tabiatning obrazli manzarasini ishlashda, o’quvchilarga individual yondoshish

d) O‘quvchilarda shakllantiriladigan tayanch kompetensiyalar elementlari:

• 
  Axborotlar bilan ishlash kompetensiyasi: axborot manbalaridan (audio- video yozuv,kompyuter) foydalanish.
  
• 
  Ijtimoiy faol fuqarolik kompetensiyasi: mahallada tashkil etilgan hasharlarda, shanbaliklarda faol ishtirok etish.
  

e)O‘quvchilarda shakllangan fanga oid kompetensiyalar elementlari:

- Naturaning xarakterli jihatlarini kuzatish, tahlil qilish va ifodalay olish kompetensiyasi:

naturaning xarakterli jihatlarini badiiy idrok etadi va ifodalay oladi, tasvirlashda perspektivaning asosiy qonuniyatlarini qo‘llay oladi, naturani tasvirlashda kompozitsiya qoidalariga amal qilgan holda tasvir ishlay oladi, naturani tasvirlash va ishlashga ijodiy yondasha oladi.

• 
  Tasvir yoki haykalning bosqichlari ketma-ketligini to‘g‘ri bajarish kompetensiyasi:
  

ish joyini to‘g‘ri tashkil eta oladi, tasvirni qog‘oz yuzasiga to‘g‘ri joylashtira oladi, tasvirni ishlashda asosiy va hosila ranglarni to‘g‘ri qo‘llay oladi, sodda naturalarning shakl tuzilishi, rangi, o‘lcham nisbatlari, fazoviy holatini kuzatadi, tahlil qiladi, amaliy ishda tasvirlay oladi.

Darsning jihozlanishi: Tabiatning obrazli manzarasi chizilgan rasmining reproduksiyalari, kitob, o’quvchilar ishlaridan namunalar,doska,bo’r

Darsning borishi:

I-Tashkiliy qism:

a)Salomlashish

b)Davomatni aniqlash

c)O’quvchilarning darsga tayyorgarligini tekshirish

II- Uyga vazifani tekshirish

Chizilgan uy ishlarini tekshirib chiqib baholanadi

III-Yangi mavzuni o'rganish


Tabiatning obrazli manzarasini ishlash uchun bo‘yoqlar yordamida chizishdan avval qalam yordamida uning alohida qismlari chizib olinadi. Tasviming mazmunli va ifodali bolishi uchun manzara elementlari: daraxtlar, bulutlar, toglar, joyning tuzilish shakllari chiziladi. Shuningdek, manzarani chizishda tabiatni sinchiklab o‘rganib chiqish talab qilinadi.

Rassom A.Mo‘minovning «Bo‘ronli kun» asarida tabiat obrazining bir ko‘rinishini kuzatishimiz mumkin.

Tabiatning obrazli manzarasini chizishda chiziqli va fazoviy perspiktiva qoidalariga rioya qilish lozim. Har bir narsa uzoqlashgan sari kichrayib havoda ko’rinmay xiralashib boradi, ularning ko‘rinishi, chiziqlari, yorug‘ligi, rangi o‘zgaradi. Tabiatdagi narsalar bizga qanchalik yaqin bo’lsa, ular shunchalik aniq va ravshan ko‘rinadi.

A. Mo'minov. «Bo‘ronli kun».

Tabiat manzarasini bosqichli tasvirlash





Tabiat obrazi ta’sirchanligini oshirish, uning aniq holatini ifoda etish maqsadida ishni kontrastli yoki mayin, iliq yoki sovuq, ochroq yoki to‘qroq, yaqqol yoki umumlashgan tarzda bajarish mumkin. Jonli tabiatni his qilish, uning g'oyat ko’rkamligini ilg‘ay olish, shuningdek, qiziquvchanlik har bir tabiat obrazi manzarasini tasvirlashning yechimiga mezon bo’ladi.

Chunonchi, tabiat har qachon ijodiy izlanishlar, go‘zallikni his qilib didni o‘stirish manbayi bo’lib kelgan.