Таърифи. Гунафша тусли қалқондор урғочисининг қалқони 2 мм; шакли юмалоқ ёки нотўғри юмалоқ бўлиб, ранги оч кул ранг, ўртаси қорамтир тусда; урғочисининг танаси гунафша ранг. Эркагининг қизғиш-гунафша тусли бир жуфт қаноти бор; узунлиги тахминан 1 мм. Эркак қалқондор қорнининг сўнгги сегменти чўзилиб, узун ўсимтага айланган. Тухуми гунафша ранг, чўзиқ, узунлиги 0,1-0,2 мм.
Личинкалари қалқон чиқаргандан кейин вояга етган қалқондордан кичиклиги билан фарқ қилади; эркак ва урғочи личинкалар икки ёшидан бошлаб ҳар хил бўлади; эркак личинканинг гавдаси чўзиқроқ. Эркак ғумбак узунчоқ қалқон остида бўлиб, узунлиги тахминан 1 мм келади. Ғумбак секин-аста оёқ чиқаради. Оёқлари кутикуляр парда билан қопланган. Ҳамма кокцидаларнинг урғочилари чала ўзгаради, эркаклари эса ортиқча чала ўзгаради; эркаклари ҳаракатсизлик стадиясини ўтади. Бу тўла ўзгарадиган ҳашаротларнинг ғумбакли стадиясига мос келади.
Вергулсимон қалқондорнинг узунлиги 1-3 мм. Урғочисининг танаси чўзиқ, орқа учи кенгайган, ранги оқимтир ёки сарғиш; эркаги майдароқ. Tухуми oқ, овал шаклида.
Нок oқ қалқондори қордай оппоқ; чўзиқ, нок шаклида ёки учи секин-аста торайиб боради. Оч сариқ ёки оч яшил личинка териси қалқоннинг олдинги учидан туртиб чиқиб туради. Вояга етган қалқондорнинг узунлиги 0,9-1,1 мм келади. Сўнгги ёшдаги личинка танаси катталик жиҳатидан қалқонга деярли баравар келади; ранги оч сариқ-жигар ранг бўлиб, мумсимон оқ модда билан қопланган.
Катта сохта қалқондорнинг узунлиги 5-6 мм гача боради; урғочисининг қалқони қабариқ, овал шаклида; кул ранг ёки оч кул ранг-жигар ранг бўлиб, радиал тартибда жойлашган қўнғир чизиқлари бор; қалқоннинг ўртасида иккита қизғиш-кул ранг дўмбоқча бўлади. Эркаклари қанотли бўлиб, танасининт учида қиллари бор.
Тухуми қизғиш; ёш личинкаси сариқ ёки зарғалдоқ тусда. Калифорния қалқондорининг қалқони юмалоқ, анчагина япалоқ, оч жигар ранг-кул ранг тусда бўлиб, диаметри 1,0-1,5 мм, баъзан 2 мм гача боради; қалқоннинг четлари ўртасига қараганда оч тусдадир; қалқоннинг ўрта қисмида оч жигар ранг личинка териси бор. Эркагининг қаноти бир жуфт. Ёш личинкаси озиқлана бошлаганда оқимтир шира чиқаради, юпқа қават бўлиб турадиган бу шира кейинчалик қалқонга айланади. 1 ёшда эркак ва урғочи личинкаларини бир-биридан ажратиб бўлмайди, 2 ёшдан бошлаб эркак личинкаларининг қалқонлари чўзиқроқ бўлиб қолади, урғочи личинкаларининг қалқонлари эса юмалоқ ҳолида қолаверади.
Олма унсимон қуртининг шакли овал, ранги пушти бўлиб, узунлиги 5,2 мм гача боради; мумсимон модданинг юпқа кукунсимон қатлами билан қопланган. Қуртнинг мўйловлари 9 бўғимли.
Do'stlaringiz bilan baham: |