Дала экинларининг асосий зараркунандалари

Ҳаёт кечириши. Қаттиқ бузоқбош қўнғизи мартнинг иккинчи ярмидан бошлаб то (айрим йилларда) май охиригача, ҳатто июннинг ярмисигача учади.
Бу қўнғиз кундузи тупроқ орасига бекиниб олади, шунинг учун уни кўриш анча қийин. Аммо қоронғи тушиши билан учиб чиқиб, ёввойи ўсимликлар баргини еб яшайди; маданий ўсимликларга бу қўнғиз унчалик катта зарар етказмайди (аммо махсар экинини еб яшаган ҳоллари ҳам бўлган). Қўнғиз баргни бир четидан кемириб, унда катта уйиқлар ҳосил этади, баъзан у баргнинг ўрта томирини ҳам кемиради. Бунинг натижасида баъзан баргнинг бир қисми қуриб қолади.
Қўнғиз апрел-май ойларида қўриқ участкаларга ҳамда ҳайдалган ерларнинг юмшоқ қатламига тухум қўяди.
Тухумдан чиққан личинкалари ёввойи ўт ва экин илдизларини еб яшайди. Личинкалар ўсимликнинг бош илдизини кемириб узади; агар бу илдиз йўғон ва қаттиқ бўлса, гир айлантириб пўстини кемиради. Личинкалар шикастлаган ўсимлик кўпинча қуриб қолади. Битта личинка бир нечта ўсимликни қуритиши мумкин. Личинка тупроқда ғумбакка айланади.
Кураш чоралари. Бу зараркунандага қарши алоҳида кураш тадбири ишланган эмас, Марказий Осиё ва Кавказ ортида ерда яшайдиган бошқа зараркунандаларга, жумладан ясси мўйлов қўнғиз личинкаларига қарши кураш тажрибаси натижаларига биноан, экин қатор ораларига (гектарига 20-40 кг ҳисобидан) 25 фоизли гексахлоран сочиб чуқур культивация қилиш ишини тавсия этнш мумкин.
Агар бегона ўт ўсиб ётган ерларда бу бузоқбоши кўпайиб кетган бўлса, тупроқни углерод сульфид ёки парадихлорбензол билан ҳам дезинсекция қилиш шубҳасиз яхши натижа беради, лекин бу ишни экин экилган ерларда ўтказиб бўлмайди, чунки бу кўрсатилган дорилар экинни қуритиб қўяди. Парадихлорбензол тупроққа 10 см чуқурликка, тахминан 1 м² га 12 с гача, 43x43 см га 1 г дозада солинади; бу дорининг буғи тупроқда бир неча ойгача сақланиб қолади.
Углерод сульфид инжектор воситаси билан ёки таёқда қилинган чуқурчага-тупроқнинг бузоқбош кўплаб яшайдиган қатламига ҳар 1 м² нинг 2-4 жойига ҳар гал 30—50 г дан солинади. Агротехника тадбирларидан: далани кузда шудгорлаш, экин қатор ораларини яхшилаб культивация қилиш ижобий натижа беради. Тупроқ яхши ишланганида бузоқбошилар зарарининг билинмайдиган даражада камайишини кўрсатадиган маълумотлар бор.