Дала экинларининг асосий зараркунандалари

Кураш чоралари. Туркистон узунбурунита қарши кураш оддий лавлаги узунбурунига қарши курашдан фарқ қилмайди.


Катта лавлаги узунбуруни
Stephanophorus strabus Gyll.
Зарари. Катта лавлаги узунбуруни кўпинча туркистон узунбуруни билан бирга лавлагига анчагина катта зиён етказади.
Тарқалиши. Катта лавлаги узунбуруни Марказий Осиёда, Қозоғистонда, Кавказда, Кавказ ортида, Россиянинг Европа қисмининг жанубида учраб туради.
Таърифи. Катта лавлаги узунбурун қўнғизи қўнғир-кул тус рангда бўлиб, қанотустлигида жуда кўп қорамтир доғлар бор; қанотустлигининг орқа учига анча яқин ярмида билинар-билинмас қорамтир йўллар қия ўтган бўлади. Қўнғизнинг бош трубкаси йўғон, икки биқинидан қисилмаган; мўйлов эгатчаси пастга томон кескин эгилган бўлиб, кўзи олдига етиб бормайди; қанотустлигининг туби орқасининг олди туби энидан сал кенгроқ; орқасининг олдинги биқинларида кўп миқдорда майда ялтироқ дўмбоқчалар бор; қанотустлигининг елка бурчагидаги дўмбоқчалар билинар-билинмас бўлади. Қўнғизнинг катталиги 10—20 мм келади. Бу зараркунанданинг бошқа ривожланиш стадиялари ҳали текширилган эмас.
Ҳаёт кечириши. Катта лавлаги узунбурун қўнғизининг биологияси текширилмаган; бу қўнғиз лавлагидан бошқа олабута, шўра каби бегона ўтларда ҳам бўлади.
Кураш чоралари. Бу зараркунандаларга қарши кураш оддий лавлаги узунбурунига қарши курашдан фарқ қилмайди.


Лавлаги оқиш узунбуруни
Shromoderus declivis Ol.
Зарари. Лавлаги оқиш узунбурун қўнғизи вояга етган даврида лавлаги майсаларига бошқа лавлаги узунбуруни қўнғизлари каби зарар етказади; бундан ташқари, оқиш узунбурун тухум қўйганда ўсимликнинг илдиз бўғзини кемириб шикастлайди. Личинкалари лавлаги майсаларини қуритади ёки унинг ўсишини жуда секинлаштириб қўяди. Лавлаги пайкалида бу зараркунанда баъзан жуда кўпайиб кетади.
Тарқалиши. Оқиш узунбурун қўнғиз Марказий Осиёда, Қозоғистонда, Сибир ва Узоқ Шарқда, Россиянинг Европа қисмининг дашт зоналарида ҳамда Ғарбий Европанинг шарқий қисмида учрайди.
Таърифи. Қўнғизнинг бўйи 8—11 мм; сирти оқ туклар билан қалин қопланганидан оқиш бўлиб кўринади. Орқасинннг олдинги икки биқинида оқиш йўли бор; орқасининг олдинги қисмининг ўртаси оқ; қанотустлигида елка бурчаги тубидан бошлаб то учигача қорамтир йўллар қия ўтади; мана бу йўллар кўпинча оқиш оралиқ билан иккига бўлинади; танасининг биқини ва оёғи оқ бўлади. Нозик қиррали бош трубкаси оқиш, қисқа туклар билан қалин қопланган; орқасининг олдинги қисмидаги нуқталар равшан эмас. Личинкаси оддий лавлаги узунбурун қўнғизининг личинкасига ўхшайди.