Д. Э. Артиқов, К. С. Аюпов Шамол энергияси ва ундан

2.15. Tezyurishlik koeffitsentini aniqlaymiz
Z ni o‘zgartiramiz: .
Ifoda (2.52) va yordamchi tezyurishlik belgilanishidan foydalangan hoda quyidagiga egamiz
, (2.69)
yoki (2.53а) boyicha va G larning bo‘g‘liqligini hisobga olib, ya’ni
, (2.69а)
Quyidagini olamiz
Z = Z_b / (1+G). (2.70)
2.16. Elementar aylanuvchi moment
Shamol g‘ildiragining aylanish o‘qiga nisbatan aerodinamik kuchlar tomonidan hosil qilinadigan va parrakga ta’sir qiluvchi elementar aylanuvchi moment
. (2.71)
2.17. Aylanuvchi moment
Shamol g‘ildiragi tomonidan hosil qilinayotgan aylanuvchi moment quyidagicha hisoblanishi mumkin.
Bukilgan va to‘g‘ri vertikal parraklar uchun
. (2.72)
Og‘ma tekis parraklar uchun
. (2.73)
2.18. O‘zgartirilgan energiya quvvati
Shamol g‘ildiragi tomonidan hosil qilinayotgan quvvat aylanuvchi momentni shamol g‘ildiragining aylanish chastotasiga ko‘paytmasiga.
Bukilgan va to‘g‘ri vertikal parraklar uchun
. (2.74)
Og‘ma tekis parraklar uchun
, (2.75)
bu yerda q – profil tekizligidagi tezkor bosim
.
2.19. Tezkor bosim
Tezkor bosim uchun ifodani o‘zgartiramiz:
(2.76)
Ifoda (2.76) ni o‘zgartiramiz:
, (2.77)
yoki nisbatdan foydalangan holda quyidagiga ega bo‘lamiz
. (2.78)
Bu yerda Z_b – yordamchi tezyurishlk koeffitsienti.
2.20. Quvvat koeffitsienti
Quvvat koeffitsienti aniiqlash bo‘yicha
. (2.79)
Bukilgan va to‘g‘ri vertikal parraklar uchun quyidagini olamiz
. (2.80)
₀ ni ₁ orqali (2.52) bo‘yicha ifodalaymiz:
(2.81)
va uni (2.80) ga qo‘yamiz:
(2.82)
yoki
(2.83)
yoki
(2.84)
bu yerda
(2.85)
( (2.76) va (2.78) larga qara).
o‘zgaruvchini almashtirib,integral osti funksiyani juftligini hisobga olgan holda (2.84) ni o‘zgartiramiz:
(2.86)
Og‘ma tekis parraklar uchun ham quyidagiga ega bo‘lamiz
(2.87)
bu yerda (2.85) bo‘yicha aniqlangan.